Ο πνευματικός θάνατος

[NIKOSZ]

Τόσο ο πνευματικός θάνατος όσο και η αιώνια ζωή αρχίζουν από τούτο τον κόσμο. «Iδού ίσταμαι επί την θύραν και κρούω», λέγει ο Kύριος. Οποιος ανοίξει την πόρτα της καρδιάς του δέχεται τη Zωή και συνδειπνεί μαζί της.

Μόνο που ο κόσμος και οι αισθήσεις αποσπούν τους χριστιανούς από τη γεύση της Bασιλείας του Θεού που είναι «εντός ημών». Γιʼ αυτό έφευγαν οι Πατέρες στην έρημο και στην ησυχία, για νʼ απολαύσουν αναπόσπαστα τον Kύριο που ζούσε μέσα τους. Γιʼ αυτό σπεύδουν οι χριστιανοί στο κελί τους, και αποφεύγουν τις άκαρπες και περιττές συναναστροφές, και προτιμούν τη νυχτερινή προσευχή στη σχετική ησυχία, και όλη τους τη ζωή αγωνίζονται για τη «Φυλακή των πέντε αισθήσεων», νοσταλγώντας την ημέρα που θα φύγουν από τούτο τον κόσμο και θα είναι «σύν Xριστώ».

Αντίθετα, όσοι δεν άνοιξαν την πόρτα τους και δεν τον δέχθηκαν, περνούν τη ζωή τους «μη έχοντες ελπίδα», ξεγελώντας τον εαυτό τους με όσα ψέματα τους προσφέρουν σʼ αυτή τη ζωή ο κόσμος και οι αισθήσεις. ΄Οταν όμως πεθάνουν όλη αυτή η σκηνοθεσία του ψεύδους εξαφανίζεται. Ο άνθρωπος μένει γυμνός και απομονωμένος, χωρίς φως, χωρίς τη ζωή. Αυτό το σκοτάδι και η απόλυτη μοναξιά και πνευματική φτώχια είναι η πρόγευση της κολάσεως, μια πρόγευση κενού και απουσίας που θα ολοκληρωθεί με τραγική ένταση στην ανάσταση όταν, στην «Kαινή γη», μέσα στο Φώς και τη θαλπωρή της αγάπης του Θεού πρός όλους αυτοί θα στέκονται σαν ξένοι και εχθροί, έχοντας αποκόψει οι ίδιοι τον εαυτό τους από τη χαρά και την ευφροσύνη ολόκληρης της Δημιουργίας.

Aλέξανδρος Kαλόμοιρος

[KIXE35]

AS EFXOMASTE LOIPON ADELFE NIKO NA EIMASTE PANTA SE PNEVMATIKH EGRIGORSI KATO APO TIN KATHODIGISI TOU PNEVMATIKOU MAS, GIA NA MPOROUME NA ELPIZOUME STIN SOTIRIA MAS!AMIN

[nkope]

"32 αμήν λέγω υμίν ότι ου μη παρέλθη η γενεά αύτη έως αν πάντα γένηται. 33 ο ουρανός και η γη παρελεύσονται, οι δε λόγοι μου ου μη παρέλθωσι. 34 Προσέχετε δε εαυτοίς μήποτε βαρηθώσιν υμών αι καρδίαι εν κραιπάλη και μέθη και μερίμναις βιωτικαίς, και αιφνίδιος εφ' υμάς επιστή η ημέρα εκείνη· 35 ως παγίς γάρ επελεύσεται επί πάντας τους καθημένους επί πρόσωπον πάσης της γής. 36 αγρυπνείτε ούν εν παντί καιρώ δεόμενοι ίνα καταξιωθήτε εκφυγείν πάντα τα μέλλοντα γίνεσθαι και σταθήναι έμπροσθεν τού υιού τού ανθρώπου. " (Κατά Λουκά κεφ. 21)

"32 Αληθινά σας λέγω, ότι πριν περάσει η γενιά αυτή, όλα αυτά πραγματοποιηθούν. 33 O ουρανός και η γη θα καταργηθούν, τα λόγια μου όμως δε θα πάψουν ποτέ να ισχύουν. 34 Και να προσέχετε τους εαυτούς σας, μήπως και βαρύνουν οι καρδιές σας μέσα στην κραιπάλη και στο μεθύσι και στις μέριμνες τις βιοτικές και καταφθάσει ξαφνικά πάνω σας η μέρα εκείνη. 35 Γιατί, πράγματι, σαν παγίδα θα κάνει ξαφνικά την εμφάνισή της σε όλους τους κατοίκους ολόκληρης της γης. 36 Μένετε, λοιπόν, άγρυπνοι και προσεύχεστε συνεχώς, ώστε να καταξιωθείτε να αποφύγετε όλα αυτά που πρόκειται να συμβούν και να σταθείτε μπροστά στο Υιό του Aνθρώπου." (Κατά Λουκά κεφ. 21)

Αυτή είναι η απειλή του πνευματικού θανάτου. Να παρασυρθούν οι καρδιές μας απ΄τις απολαύσεις και τα προβλήματα αυτής της ζωής και να βαρύνουν, τόσο που να μην μπορούν πια τα μάτια να σηκωθούν προς τον Ουρανό. Τότε μπορεί να έρθει ξαφνικά η κρίση για τον καθένα από μας και να χάσει την αιώνια ζωή, όπως ήρθε για τον άφρονα πλούσιο, τον πλούσιο της παραβολής του φτωχού Λάζαρου και τις μωρές παρθένες. Ας αγωνιστούμε, λοιπόν, με τη βοήθεια του Θεού να είμαστε πάντοτε σε μετάνοια και εγρήγορση, όπως ο άσωτος υιός και οι φρόνιμες παρθένες για να αξιωθούμε με το Μέγα του Έλεος να αντικρίσουμε το πρόσωπο του Κυρίου μετά το τέλος της επίγειας διαδρομής μας.

[oceangr2]

Με λίγα λόγια,

βοηθάμε τους συνανθρώπους μας, προσευχόμαστε για όλο τον κόσμο, δεν σκεφτόμαστε τι θα φάμε και τι θα φορέσουμε αύριο, δεν ζούμε για να αποκτήσουμε πλούτη και αν αποκτούμε μερικά παραπάνω αγαθά, καλό είναι να τα μοιραζόμαστε με αυτούς που δεν έχουν.

[nkope]

Με λίγα λόγια,

βοηθάμε τους συνανθρώπους μας, προσευχόμαστε για όλο τον κόσμο, δεν σκεφτόμαστε τι θα φάμε και τι θα φορέσουμε αύριο, δεν ζούμε για να αποκτήσουμε πλούτη και αν αποκτούμε μερικά παραπάνω αγαθά, καλό είναι να τα μοιραζόμαστε με αυτούς που δεν έχουν.

Κι όλα αυτά τα κάνουμε προς δόξαν Θεού κι όχι για τη δική μας προβολή. Ο συνδυασμός που σώζει είναι πίστη και έργα.

[aposal]

Ο Ευαγγελιστής Λουκάς στο απόσπασμα που ανέφερε ο nkope αναφέρεται και στον αιφνίδιο θάνατο, που είναι ο πιο άσχημος πνευματικά, γιατί δεν έχουμε χρόνο να προετοιμαστούμε πριν αναχωρήσουμε.
Σχετικά, ο Γέροντας Παϊσιος έχει πει :

Αποσπάσματα από το βιβλίο «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, ΛΟΓΟΙ Δ΄, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ»

Ο αιφνίδιος θάνατος. Γιατί τον επιτρέπει ο Θεός; (267-271)

-Πόση δύναμη χρειάζονται Γέροντα οι άνθρωποι για να αντιμετωπίσουν τον αιφνίδιο θάνατο!
-Αν έχουν συλλάβει το βαθύτερο νόημα της ζωής, βρίσκουν τη δύναμη να αντιμετωπίσουν τον θάνατο, γιατί τον αντιμετωπίζουν πνευματικά. Με τα μηχανάκια πόσα παιδιά καταστρέφονται! Πόσα παλικάρια σκοτώνονται με τις μοτοσικλέτες! Σηκώνουν την μοτοσικλέτα στην μία ρόδα, οπότε εύκολα τουμπάρουν και σπάζουν το κεφάλι τους. Το θεωρούν κατόρθωμα ποιος θα σηκώσει τη μοτοσικλέτα περισσότερο! «Κρατούσα, λέει, σούζα τη μοτοσικλέτα στην πίσω ρόδα και τουμπάρισα». Ο διάβολος, βλέπεις τι τους βάζει να κάνουν για να χτυπήσουν στο κεφάλι; Γιατί αλλιώς, ακόμη και αν είχαν κάποιο ατύχημα, μπορεί να χτυπούσαν αλλού και να μην σακατεύονταν. Για να επιτρέψει όμως ο Θεός την κακία του διαβόλου, ή την απροσεξία του άλλου, σημαίνει ότι θα βγει κάτι καλό.
-Τότε Γέροντα γιατί η Εκκλησία μας εύχεται «υπέρ του διαφυλαχθήναι» από αιφνίδιο θάνατο;
-Εκείνο είναι άλλο. Ζητά ο Θεός να μην μας βρει ο θάνατος ανέτοιμους.
-Γέροντα μια μητέρα είναι απαρηγόρητη γιατί το παιδί της πηγαίνοντας στη δουλειά σκοτώθηκε σε τροχαίο.
-Πες της : «Από κακότητα χτύπησε ο οδηγός το παιδί σου; Όχι! Εσύ, για να σκοτωθεί το έστειλες στη δουλειά; Όχι! Να πεις λοιπόν «δόξα Σοι ο Θεός», γιατί μπορεί να γινόταν ένα αλητάκι και ο Θεός το πήρε την κατάλληλη ώρα. Τώρα είναι ασφαλισμένο στον Ουρανό. Τι κλαις; Ξέρεις ότι βασανίζεις το παιδί με το κλάμα; Θέλεις να βασανίζεται το παιδί σου, ή να χαίρεται; Φρόντισε να βοηθήσεις τα άλλα παιδιά που έχεις και είναι μακριά από τον Θεό. Γι’ αυτά να κλαις». Να, και χθες ήρθε μια μητέρα με κλάματα και μου είπε : «Μου πήρε ο Θεός το μονάκριβο παιδί μου» και τα έβαζε με το Θεό. «Αν το καλοσκεφτείς, της είπα, σε τίμησε ο Θεός. Το πήρε κοντά Του αγγελούδι, βαπτισμένο, όπως ήταν. Αυτό είναι αγγελούδι και εσύ τα βάζεις με τον Θεό; Αυτό θα βρεις μεθαύριο να πρεσβεύει στον Θεό». Μετά που μου μίλησε για τη ζωή της, είπε πως μπορούσε να έχει πολλά παιδιά, αλλά όταν ήταν νέα, δεν ήθελε να έχει παιδιά.
Πόσες μητέρες προσεύχονται και ζητούν να είναι τα παιδιά τους κοντά στον Θεό! «Δεν ξέρω, λένε, τι θα κάνεις Θεέ μου, θέλω να σωθεί το παιδί μου. Να είναι κοντά Σου». Αν τυχόν όμως ο Θεός δει ότι το παιδί θα παραστρατήσει, ότι πηγαίνει στην καταστροφή και δεν υπάρχει άλλος τρόπος να σωθεί, το παίρνει με αυτόν τον τρόπο. Επιτρέπει λχ έναν μεθυσμένο να το χτυπήσει με το αυτοκίνητο και να το σκοτώσει κι έτσι το παίρνει κοντά Του. Αν υπήρχε περίπτωση να γίνει καλύτερο, θα έφερνε ένα εμπόδιο να αποφύγει το ατύχημα. Μετά ξεμεθάει και αυτός που χτύπησε το παιδί, έρχεται σε συναίσθηση και σ’ όλη του τη ζωή τον πειράζει η συνείδησή του. «Εγκλημάτησα, λέει, και παρακαλεί τον Θεό να τον συγχωρέσει. Σώζεται και αυτός. Η μάνα πάλι, με τον πόνο της συμμαζεύεται, σκέφτεται τον θάνατο και ετοιμάζεται για την άλλη ζωή, οπότε σώζεται και αυτή. Βλέπεται πώς οικονομάει ο Θεός από την προσευχή της μάνας να σώζονται ψυχές; Αν όμως οι μητέρες δεν το καταλαβαίνουν αυτό, τα βάζουν με τον Θεό! Τι τραβάει κι ο Θεός με εμάς!
Τον καιρό που ήμουν στον Μοναστήρι του Στομίου, ζούσε στην Κόνιτσα μια χήρα γυναίκα που πήγαινε συνέχεια στο κοιμητήρι και έσκουζε ώρες ολόκληρες. Τους αναστάτωνε όλους με τις φωνές της. Όλον της τον πόνο τον έβγαζε εκεί. Ο άνδρας της είχε σκοτωθεί από τους Γερμανούς και η κόρη της, λίγα χρόνια μετά τον θάνατο του πατέρα, μόλις έγινε δεκαεννιά χρονών, πέθανε από καρδιά και έχει μείνει μόνη της η φουκαριάρα. Μια φορά που πήγα να δω τι συμβαίνει, μου έλεγε : «Γιατί ο Θεός το έκανε αυτό; Ο άνδρας μου σκοτώθηκε στον πόλεμο. Είχα μια κόρη, μου την πήρε κι αυτή…». Έλεγε, έλεγε, τα έβαζε με τον Θεό. Αφού την άφησα να ξεσπάσει λίγο, της είπα: «Να σου πω κι εγώ κάτι. Τον άνδρα σου τον ήξερα. Ήταν πολύ καλός σκοτώθηκε στον πόλεμο για την πατρίδα, πάνω στο ιερό καθήκον. Ο Θεός δεν θα τον αφήσει. Μετά σου άφησε την κόρη σου για λίγα χρόνια κοντά σου, οπότε είχες μια παρηγοριά. Έπειτα όμως, επειδή ίσως θα ξέφευγε η κοπέλα, την πήρε ο Θεός σ’ αυτήν την καλή κατάσταση που βρισκόταν, για να την σώσει». Αυτή, ενώ ο άνδρας της ήταν πολύ ήσυχος, ήταν λίγο κοσμική. Δεν της είπα φυσικά ότι «εσύ ήσουν κοσμική», αλλά την ρώτησα : «Τώρα, εσύ τι σκέφτεσαι; Αγαπάς τον κόσμο»; «Δεν θέλω να δω τίποτε και κανέναν» μου λέει. «Βλέπεις, της λέω, τώρα και για σένα ο κόσμος πέθανε. Ο πόνος σε βοηθάει και δεν σε ενδιαφέρει τίποτε το κοσμικό. Έτσι μεθαύριο θα είστε όλοι μαζί στον Παράδεισο. Τέτοια τιμή ο Θεός σε ποιόν την έχει κάνει; Το καταλαβαίνεις»; Μετά από αυτήν την συζήτηση σταμάτησε να πηγαίνει στο Κοιμητήρι. Μόλις βοηθήθηκε να συλλάβει το βαθύτερο νόημα της ζωής, ησύχασε.
-Γέροντα, άκουσα ότι όταν κάποιος δολοφονείται, εξιλεώνεται, γιατί παίρνει τις αμαρτίες του ο δολοφόνος.
-Έχει ελαφρυντικά, κατά κάποιον τρόπο. Μπορεί να πει στον Θεό : «Εγώ θα μετανοούσα, αλλά αυτός με σκότωσε». Έτσι θα πέσει το βάρος στον δολοφόνο. Μερικοί, που δεν τους κόβει, λένε : «Αν υπήρχε Θεός δεν θα άφηνε να γίνονται συνέχεια εγκλήματα. Θα τιμωρούσε τους εγκληματίες». Δεν καταλαβαίνουν ότι ο Θεός αφήνει τους εγκληματίες να ζήσουν, για να είναι αναπολόγητοι την ημέρα της Κρίσεως, που δεν μετανόησαν, παρ’ όλο που τους έδωσε χρόνια για να μετανοήσουν, ενώ εκείνους που σκοτώνονται θα τους τακτοποιήσει.
Πρέπει να καταλάβουμε πως, στην πραγματικότητα, ο άνθρωπος δεν πεθαίνει. Ο θάνατος είναι απλώς μετάβαση από τη μια ζωή στην άλλη. Είναι ένας αποχωρισμός για ένα μικρό διάστημα. Όπως, όταν πάει κάποιος, ας υποθέσουμε, στο εξωτερικό για ένα χρόνο, οι δικοί του στενοχωριούνται, γιατί θα τον αποχωριστούν για ένα χρόνο, ή αν λείψει δέκα χρόνια, έχουν στενοχώρια για τον αποχωρισμό των δέκα χρόνων, έτσι πρέπει να βλέπουν και τον αποχωρισμό από τα αγαπημένα τους πρόσωπα με τον θάνατο.

[nkope]

Λέγει ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής:

193. Αληθινός θάνατος είναι ο χωρισμός (του ανθρώπου) απʼ το Θεό. Κέντρο του θανάτου είναι η αμαρτία, την οποία αποδέχθηκε ο Αδάμ, μαζί με τον καρπό του ξύλου της ζωής, και βρέθηκε μακριά από τον παράδεισο και το Θεό. Το χωρισμό αυτό ακολούθησε σαν συνέπεια και ο θάνατος του σώματος. Αληθινή ζωή είναι Αυτός που είπε: Εγώ είμαι η ζωή. Αυτός, αφού αποδέχθηκε το (σωματικό) θάνατο, επανέφερε στην ζωή αυτόν που είχε νεκρωθεί (τον άνθρωπο).

(Από το βιβλίο: Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού "Περί Αγάπης Λόγος" Πρωτότυπο κείμενο από το site www.myriobiblos.gr Μετάφραση Νίκος Κοπελιάς)

[nkope]

Λέγει ο Μέγας Αντώνιος ο καθηγητής της ερήμου:

"49. ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΘΑΝΑΣΙΑ
Ο θάνατος, όταν νοείται (καλά), είναι για τους ανθρώπους αθανασία, όταν όμως δεν εννοούν (το πνευματικό του νόημα), είναι γι' αυτούς τους ανόητους, θάνατος. Αυτόν τον θάνατο (το σωματικό) δεν πρέπει να τον φοβάται κανείς, άλλα την απώλεια της ψυχής, που συνίσταται σε αγνωσία του Θεού. Αυτό, είναι αληθινά φοβερό για την ψυχή (η αγνωσία του Θεού)."

"ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ ΠΕΡΙ ΗΘΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΧΡΗΣΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ"
Ο ΜΕΓΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ., ΕΚΔΟΣΕΙΣ Β. ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΚΔΟΣΗ 7η, 2000