ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΛΑΥΡΑΣ
Βρίσκεται στο νοτιοα νατολικό άκρο της χερσονήσου του Αθω. Ιδρύθηκε από τον μοναχό Αθανάσιο τον Αθωνίτη στα χρόνια των αυτοκρατόρων Ρωμανού Β' και Νικηφόρου Φωκά. Ο Αθανάσιος Αθωνίτης θεωρείται ως ο οργανωτής του Αθωνικού μοναχισμού και η Ιερά Μονή της Μεγίστης Λαύρας η μητρική μονή του Αγίου Ορους.
Το μοναστήρι κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των μονών του Αγίου Ορους, είναι ιδιόρρυθμη και περιλαμβάνει 317 μοναχούς (1990), τους περισσότερους από όλες τις μονές.
Έχει τη μορφή μικρής μεσαιωνικής πολιτείας, περιβάλλεται από ισχυρό τείχος με 15 πύργους. Εντός και εκτός των τειχών υπάρχουν 37 Το καθολικό της Μεγίστης Λαύρας είναι το πρότυπο των καθολικών όλων των μονών του Αγίου Ορους. Κτίστηκε το 963 από τον Αθανάσιο. Είναι τετρακίονος ναός με τρούλο. Σε μεταγενέστερες εποχές προστέθηκαν τρεις κόγχες με αποτέλεσμα να πάρει τη μορφή σταυροειδούς ναού με τρούλο.
Η βιβλιοθήκη περιέχει 2.046 χειρόγραφα, 165 κώδικες και 30.000 έντυπα βιβλία. Στο σκευοφυλάκιο φυλάσσονται λείψανα αγίων, λειτουργικά σκεύη, το στέμμα και ο σάκκος του Νικηφόρου Φωκά, πλήθος ιερών αμφίων κ.α.
παρεκκλήσια, πολλά αυτοτελή κελιά, τρεις σκήτες και περιοχές καλυβών.