Τι είναι άγγελος; Τι μορφή έχει; Τι είναι ψυχή;

[konstantinoupolitis]

Ο Πλάτων απο την άλλη πίστευε κάτι ωραίο για την ψυχή, που δεν ξέρω πόσο εν μέρει θα μπορούσε να στέκει.

Για τον Πλάτωνα η ψυχή έχει θεία καταγωγή προερχόμενη απο τον αθάνατο πνευματικό ουράνιο κόσμο. Κάτι σαν την Ινδουϊστική ουράνια θεία πραγματικότητα που στις Ουπανισάδ ονομάζεται "Μπράχμαν". Όταν ο άνθρωπος πράττει κάτι σύμφωνο με το ουράνιο κάνει την ψυχή να ευφραίνεται, να θυμάται και να εγγίζει την ουράνια εκπόρευσή της. Όταν κάνει κάτι ανάρμοστο, απομακρύνει την ψυχή απο την πηγή της.

[konstantinoupolitis]

Τώρα γι΄αυτά που γράφτηκαν αλλά και γενικά ακούγονται για τους Αγγέλους.

Σε γενικές γραμμές καλή δογματική για τους Αγγέλους κατα την άποψή μου βέβαια, υποκειμενικός γαρ, προσφέρει η απλά γραμμένη εισαγωγή του βιβλίου της Ιεράς Μονής Παρακλήτου "Θαύματα και Εμφανίσεις των Αγγέλων" ή κάτι τέτοιο.

Πολλά απο αυτά που γράφτηκαν εδώ είναι δεδομένο ότι είναι αναδημοσίευση απο κείμενα που προφανώς κυκλοφορούν στο internet και μάλιστα χωρίς να διασταυρωθούν στοιχεία και απο που προέρχονται και ειδικά αν είναι Γραφικά ή εν πάσει περιπτώσει απο που έρχεται ή τάδε ή η δείνα πληροφορία.

Η Γραφή περιλαμβάνει πολύ λίγες πληροφορίες για τους Αγγέλους, συχνά σκόρπιες και χαμένες ανάμεσα σε κεφάλαια που κατα βάσει περιγράφουν ιστορίες που δεν έχουν άμεσα σχέση με Αγγέλους.

Βιβλία με πιο ουσιαστικές πληροφορίες για τους Αγγέλους είναι ο Τωβίτ, που προφανώς γι΄αυτό είναι για τους Εβραίους απόκρυφο έως και σήμερα και ο εκτός Κανόνος Παλαιάς Διαθήκης και άρα απόκρυφος Ενώχ, για τον οποίο πάντως κάνει επικληση στίχου του ο Ιούδας ο "αδελφόθεος" στην Επιστολή του:

14. "προεφήτευσε δε και τούτοις έβδομος από Αδάμ Ενώχ λέγων· ''ιδού ήλθε Κύριος εν αγίαις μυριάσιν αυτού''"

1) Υπάρχουν εφόσον μαρτυρεί γι΄αυτούς η Γραφή και φυσικά οι καθημερινές μαρτυρίες στο σύνολο του Χριστεπωνύμου πληρώματος. Δεν πολυκατάλαβα το "χωρίς να μπορούμε να αποδείξουμε". Το ίδιο με αυτήν την φιλοσοφία μπορούμε να επικαλεστούμε για τον ίδιο τον Θεό.

2) Γενικά ο Αγγελικός κόσμος, που δεν είναι ενιαίος, ονομάζεται "Πνευματικός" κόσμος αν και αυτό σηκώνει αρκετή ανάλυση. Απο στίχο της Π.Δ., νομίζω προφητικό και όχι ψαλμικό, γνωρίζουμε ότι συμμετείχαν στην δημιουργία του σύμπαντος και άρα προϋπάρχουν της κλασσικής κτίσεως.

3) Η λέξη Άγγελος σημαίνει βέβαια "αγγελιοφόρος", είναι ουδέτερη κατ΄αρχας και δεν είναι αποκλειστικά όρος που χρησιμοποιείται για τον "Πνευματικό Κόσμο". Έχει χρησιμοποιηθεί και για τον Χριστό, "Μεγάλης Βουλής Άγγελος", για τον Πρόδρομο, "Ιδού εγώ αποστέλλω τον άγγελό Μου προ προσώπου Σου"(αν θυμάμαι καλά), για τους επισκόπους "τω άγγελω της εκκλησίας της..." και κατα κανόνα όταν χρησιμοποιείται για Αγγέλους συνοδεύεται απο επεξήγηση: "Άγγελος Κυρίου" και "Άγγελος Σατάν".

4) Οι Άγγελοι είναι κτίσματα, άρα ενσώματοι. Κάθε κτίσμα περιορίζεται και άρα είναι ενσώματο. Ασώματοι λέγονται μεταφορικά και καταχρηστικά κατα την Ορθόδοξη Δογματική για το ότι συχνότατα μετατρέπονται σε πνεύματα σε σχέση με τους ανθρώπους: "Ο ποιών τους Αγγέλους Αυτού πνεύματα". Αυτό όμως δεν σημαίνει πως και χαρισματικοί αλλά και εκλεγμένοι υπο του Θεού κατα περίσταση αδελφοί, δεν μπορούν να μετατρέπονται εκτάκτως σε "πνεύμα", μεταφερόμενοι "εν Σημείω".

5) Τουλάχιστον οι Άγγελοι που έρχονται σε επαφή με τους ανθρώπους, δεν διαφέρουν πολλοί απο τους ανθρώπους. Αυτό προκύπτει απο το "ηλλάτωσας Αυτό βραχύ τί παρ΄ Αγγέλους", καθώς ο Χριστός ενσαρκωμένος ελλατώθηκε ως άνθρωπος τρόπον τινά βραχύ αναφορικά με τους Αγγέλους.

6) Γενικά το θέμα εικόνα του Αγγέλου είναι πολύπλοκο αφού γενικά λαμβάνουν διάφορες μορφές και γενικά θεωρείται πως ο Άγγελος στην κανονική του μορφή παρότι βραχύ τί παρ ανθρώποις εάν εμφανισθεί ο άνθρωπός που θα τον δεί θα πεθάνει. Δεν είναι δηλαδή ανεκτή η εικόνα του στις ανθρώπινες αντοχές.

7) Φυσικά και έχουν ηλικία αφού ως κτίσματα έχουν αρχή άρα και μέτρο ηλικίας.

Δεν μπορώ να καταλάβω το "καθαρά και τέλεια πνεύματα". Άγγελοι εξέπεσαν και αν πεις αποδώσεις στους Αγγέλους τελειότητα, ενδεχομένως αυτό να εγγίζει τα όρια της ύβρεως. Τέλειος είναι ο Θεός.

9) Ο Ουριήλ δεν αναφέρεται απ όσο γνωρίζω στην Γραφή για να μην πω ότι είμαι βέβαιος. Ο Ουριήλ αναφέρεται στον Ενώχ στον οποίο νομίζω ότι αναφέρονται οι 7 Αρχάγγελοι. Επίσης διάβασα ότι το όνομά του υπάρχει και στο Ταλμούδ, το οποίο βέβαια ανα ισχύει λογικά θα είναι παρμένο απο τον Ένώχ που προηγείται χρονικά κατα πολύ των Ταλμούδ, Παλαιστινιακού ή Βαβυλωνιακού.

10) Για τους 7 και γενικά για την ύπαρξή τους αντλούμε απο τον Τωβίτ σε σχετική αναφορά της ειδικότητος του Αρχαγγέλου Ραφαήλ. Στον Ενώχ υπάρχουν τα ονόματα των 7 Αρχαγγέλων αλλά και πολλών πεπτωκότων Αγγέλων.

11) Η βασική πληροφορία περι φυλάκων Αγγέλων προέρχεται έμμεσα απο την μαρτυρία του Χριστού πως σε συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων οι Άγγελοί τους σχετίζονται άμεσα με τον Πατέρα(να με συμπαθάτε για το περιφραστικό της περιγραφής αλλά γράφω απο internet cafe και δεν έχω τον χρόνο να ανατρέξω στη Γραφή να σας δώσω άμεσα το χωρίο).

12) Για να μην δημιουργείται σύγχυση δεν έχει γράψει περι Αγγέλων ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγείτης αλλά ο ψευδο-άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγείτης(+~ΣΤ΄ αιώνα;). Βέβαια για τις Ιεραρχίες των Αγγέλων έστω και γενικά γίνεται λόγος στη Γραφή, νομίζω απο τον Απόστολο Παύλο. Στις δε 9 Τάξεις, μερικοί δέχονται και 10η τον Κολοφώνα Δόξης.

13) Απο πότε οι Πατέρες του Αγίου Όρους έχουν περίπου την αποκλειστικότητα στην Αγγελική εμπειρία; Νομίζω ότι συχνά δεχόμαστε υπέρ του μέτρου μερικά πράγματα.

[konstantinoupolitis]

Τώρα εικονογραφικά απεικονίζονται άρρενες, νεανικοί, κατα κανόνα με μπούκλα ας μου επιτραπεί στην κώμη, συνήθως σχετιζόμενοι με εμφανίσεις όπου παραστάθηκαν κυρίως στην Π.Δ., "Δημιουργία του Κόσμου", "Εμπόδιση Πρωτοπλάστων και Εκδίωξη απο τον Παράδεισο", "Η Πάλη με τον Άγγελο του Ιακώβ", Φιλοξενία Αβραάμ κ.α., στην Κ.Δ. "Ευαγγελισμός", "Κύκλος Αναστάσεως-Λίθος" αλλά και σε γεγονότα πο έχουν ενταχθεί στην Εορτολογία της Εκκλησίας, π.χ. "Το εν Χώναις Θαύμα". Αρκετές τέτοιες παραστάσεις είναι σωσμένες σήμερα στην Ιταλία και ειδικά στην Σικελία: Cefalu, Monreale, Palerrmo κ.τ.λ.

Κλασσική παράσταση η οποία πολύ γρήγορα περιέλαβε τους Αγγέλους είναι η Παράσταση Θεοφανείας, με τους Αγγελους να περιβάλλουν την Δόξα της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού κατα τα "έρχεται εν μέσω νεφών", "εν νεφέλαις". Το πρωιμότερο ίσως ανάλογο δείγμα σε ψηφιδωτό, λογικά πρέπει να είναι η Θεοφανεία του τρούλου του Ναού των Ασωμάτων ήτοι η Ροτόντα της Θεσσαλονίκης(Ε΄ αιών;).

Επίσης κλασική παράσταση Αγγέλων είναι αυτή σε στάση σεβίζουσα δημιουργώντας Δέηση αλλά και η εγγραφή της φιλοτεχνήσεως των Αγγέλων εντός μεταλλίου.

Άλλες παραστάσεις που αναπτύχθηκαν νομίζω αργότερα στη Βυζαντινή Τέχνη, είναι η Ουράνια Θεία Λειτουργία-Ερμηνεία του Χερουβικού Ύμνου/Προσκομιδής και πιο σπάνια, η παράσταση των Αρχαγγέλων τουλάχιστων των 4, όπως στο ψηφιδωτό του Καθεδρικού της Cefalu του 1148 όπου οι 4 Αρχάγγελοι περιβάλλουν την ολόσωμη και μετωπική Θεοτόκο.



Άγγελος απο τον Ευαγγελισμό του Αγίου Γεωργίου στο Kurbinovo της Σκοπιανής Πρέσπας. 1192 Υστεροκομνήνεια Τέχνη

[konstantinoupolitis]

Οι δύο απο τους 4 Αρχαγγέλους που πλαισιώνουν την Θεοτόκο στα ψηφιδωτά του Καθεδρικού της Cefalu στην Σικελία 1148