"Αγιον Ορος" Χριστιανικό Ορθόδοξο Φόρουμ

Tο μυστήριο της μετανοίας
ιερομονάχου π. Αντωνίου Στυλιανάκη
Αρχιμανδρίτου


τί είναι η εξομολόγηση;
τι είναι αμαρτία;
ποιός ανακάλυψε την εξομολόγηση;
ποιό νόημα έχει η εξομολόγηση; Εγώ τα λέω μόνος μου στο Θεό!
εγώ κοινωνάω, αλλά δεν εξομολογούμαι, μπορώ να σωθώ;
πως πρέπει να εξομολογούμαι;
και τι γίνεται αν ο πνευματικός φανερώσει μια αμαρτία μου;
ο ΚΑΝΟΝΑΣ τι αντιπροσωπεύει;
τι είναι το ΕΠΙΤΙΜΙΟ;
πρέπει να έχω τον δικό μου πνευματικό;

---------------------------------------------------------------------------------
Είναι το μυστήριο της μετάνοιας μιας ψυχής, που συναισθάνεται την ευγνωμοσύνη αλλά και την ενοχή της ενώπιον του Χριστού, που σταυρώθηκε για να αναλάβει τις αμαρτίες μας και να μας επιστρέψει στον Παράδεισο. Ομολογεί κατόπιν ο άνθρωπος τις αμαρτίες του και υπόσχεται να αγωνιστεί για να εφαρμόσει το θέλημα του Θεού με ακρίβεια και αγάπη.
--------------------------------------------------------------------------------
Αμαρτία είναι η παράβαση του θελήματος του Θεού. Συχνά έρχονται στον εξομολόγο άνθρωποι που ισχυρίζονται ότι δεν έχουν κάνει σοβαρές αμαρτίες. Νομίζουν ότι αμαρτία είναι μόνον ο φόνος, η μοιχεία κλπ. Όμως η μεγαλύτερη αμαρτία είναι η περιφρόνηση του Θεού. Και περιφρονεί κανείς το Θεό όταν δεν ενδιαφέρεται να μάθει το θέλημά Του και να το εφαρμόσει στη ζωή του. Έτσι απομακρύνεται σταδιακά από το Θεό και χάνει την ουράνια βασιλεία και μακαριότητα. Αυτό είναι ο πνευματικός θάνατος.
--------------------------------------------------------------------------------
Κανείς δεν εφεύρε την εξομολόγηση ! Μας την παρέδωσε ο ίδιος ο Χριστός, όταν έδωσε στους Αποστόλους εντολή να συγχωρούν αμαρτίες, εν ονόματι του Θεού. Από τότε οι Απόστολοι χειροθέτησαν τους επισκόπους και αυτοί με τη σειρά τους, τους ιερείς και ποιμένες μέχρι σήμερα. Όσο μεγάλος ʼγιος και να είναι κανείς, δεν σώζεται χωρίς την εξομολόγηση, γι΄αυτό και ανήκει στα υποχρεωτικά μυστήρια, όπως και το βάπτισμα.
--------------------------------------------------------------------------------
΄Αλλο πράγμα να τα λες σε έναν φίλο σου, ή ακόμη και στο Θεό (αλλά δεν ξέρεις φυσικά αν σε ακούει, γιατί και ο Φαρισαίος μιλούσε, αλλά μόνον αυτός τα άκουγε!) και άλλο πράγμα να τα λές στον πνευματικό που είναι πρόσωπο μπροστά στα μάτια σου και εκπρόσωπος του Θεού εκείνη τη στιγμή. Η εξομολόγηση σβήνει τις αμαρτίες όλες (αν φυσικά είναι ειλικρινής η μετάνοια) και ο άνθρωπος ξαναφτάνει στη στιγμή του βαπτίσματος, δηλαδή όπως όταν ο Χριστός τον ξέπλυνε με το αίμα του και τον καθάρισε. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δεν χρωστάς στο Θεό και δεν πρόκειται να κριθείς, αλλά θα μπείς αυτόματα στη βασιλεία Του. Μάλλον η βασιλεία Του έχει έρθει ήδη από τώρα μέσα στην ψυχή σου.
--------------------------------------------------------------------------------
Κανείς δεν είναι άξιος να μεταλαμβάνει το Σώμα και το Αίμα του Χριστού και όποιος το κάνει αυτό όχι μόνον δεν ωφελείται αλλά βάζει κρίμα μεγάλο στο λαιμό του. Ο Απόστολος Παύλος λέει ότι για το λόγο ότι πολλοί κοινωνάνε απροετοίμαστοι, αρρωσταίνουν και μερικοί και πεθαίνουν. Γι΄αυτό είναι απαραίτητη η προετοιμασία πριν τη θεία Κοινωνία και μάλιστα με τον καθαρισμό της Εξομολόγησης.
--------------------------------------------------------------------------------
Όταν προετοιμάζεσαι για εξομολόγηση, ζήτα από το Θεό να σου δώσει φώτιση και ταπείνωση, ώστε να μπορέσεις να δεις όλες τις αμαρτίες σου και να ξεριζώσεις τα πάθη από την ψυχή σου. Έπειτα όταν πέφτεις σε μια αμαρτία, μην περιμένεις να πας για εξομολόγηση για να μετανοήσεις, αλλά εκείνη τη στιγμή να ζητάς από το Θεό να σε συγχωρέσει και έτσι πάντοτε θα είσαι καθαρός. Τέλος όταν πας για εξομολόγηση θα πείς όλες τις αμαρτίες σου, ότι θυμάσαι από τη στιγμή που γεννήθηκες μέχρι σήμερα, χωρίς να κρύψεις το παραμικρό, όπως δεν κρύβεις από το γιατρό τις πληγές σου, επειδή ντρέπεσαι!
--------------------------------------------------------------------------------
Είναι μεγάλη αμαρτία να ξεφύγει κάτι από τον πνευματικό, από τις αμαρτίες των άλλων, γι΄αυτό και η εκκλησία δεν δίνει αυτό το χάρισμα σε όλους τους ιερείς, αλλά μόνον σε εκείνους που είναι ικανοί και έχουν κάποια ηλικία και μόρφωση συνήθως. Πρόσεξε όμως γιατί είναι αμαρτία και εσύ ο ίδιος να λες τι σου είπε ο πνευματικός στην εξομολόγηση για τις αμαρτίες σου και τι κανόνα σου έβαλε να τηρήσεις και να το συγκρίνεις με άλλους ανθρώπους και να κρίνεις.
--------------------------------------------------------------------------------
ΚΑΝΟΝΑΣ είναι μια οδηγία που θα σου δώσει ο πνευματικός για να εφαρμόσεις και να βοηθηθείς στην πνευματική σου ζωή. Ας πούμε θα σου πει να λες κάθε μέρα τους Χαιρετισμούς στην Παναγία ή το "Πάτερ ημών" κλπ. ή να λες το "Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με" τριάντα φορές την ημέρα.
--------------------------------------------------------------------------------
ΕΠΙΤΙΜΙΟ είναι μια "συνταγή" που θα σου δώσει ο γιατρός της ψυχής (πνευματικός) για να σε βοηθήσει στη μετάνοια. Γιατί η μετάνοια δεν αποκτάται κατά παραγγελία, αλλά χρειάζεται κόπο και προσπάθεια και κάποια μυστικά που θα τα μάθεις από πνευματικά βιβλία και τον πνευματικό σου. Μπορεί να σου πει να νηστέψεις τρείς μέρες ή να επισκεφτείς ένα Ιδρυμα ή να δώσεις ελεημοσύνη για την ψυχή σου κλπ.
--------------------------------------------------------------------------------
Όπως έχεις τον οικογενειακό γιατρό που ξέρει το ιστορικό σου από παιδί και σε συμβουλεύει για κάθε πρόβλημα υγείας, έτσι πρέπει να έχεις και τον πνευματικό που να σε ξέρει και να τον εμπιστεύεσαι ότι και αν συμβεί. Στην αρχή ίσως χρειαστεί να γνωρίσεις 2-3, μέχρι να διαλέξεις εκείνον που αναπαύει την ψυχή σου και σε βοηθάει περισσότερο να πλησιάσεις το Θεό, αλλά μετά πρέπει να τον βλέπεις σαν πνευματικό πατέρα, αναντικατάτατο.

Επιτρέψτε μου να υποβάλω μια ερώτηση :
Πότε σβήνεται μια αμαρτία;
Κατά την εξομολόγηση, όταν διαβάσει ο παπάς την συγχωρητική ευχή, ή κατά την Θεία Μετάληψη που ακολουθεί;
Αν ισχυριστούμε ότι σβήνεται κατά την εξομολόγηση, τότε στην υποθετική περίπτωση που ένας Χριστιανός εξομολογείται τακτικά, αλλά δεν μεταλαμβάνει ποτέ, μπορεί να σωθεί;
(είναι απλή υπόθεση, δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ)

ΘΑ ΣΟΥ ΕΚΦΕΡΩ ΤΗΝ ΤΑΠΕΙΝΗ ΜΟΥ ΑΠΟΨΗ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΗΝ ΕΙΝΑΙ Η ΣΩΣΤΗ.ΘΑ ΧΩΡΙΖΑ ΤΗΝ ΑΦΕΣΗ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ ΣΕ ΤΡΙΑ ΣΤΑΔΙΑ.ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ,ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΤΕΛΟΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΑ ΜΕ ΤΗ ΘΕΙΑ ΜΕΤΑΛΗΨΗ.ΝΟΜΙΖΩ ΟΤΙ ΕΤΣΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΕΤΑΙ.

[color=red]Αποσπάσματα από το βιβλίο : Λόγος περί μετανοίας του ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ[/color]

Έτσι και η εξομολόγηση που θα γίνει καλά και όπως πρέπει, μολονότι εξαλείφει τις αμαρτίες, όμως δεν εξαλείφει και όλο το κακό που έκαναν στην ψυχή οι αμαρτίες, δηλαδή την τύφλωση και την σκότιση του νου, τις κακές κλίσεις και διαθέσεις της θέλησης, τις συνήθειες και έξεις της καρδιάς, τη φθορά και την αχρήστευση των δυνάμεων, την ασχήμια του κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν. Και αυτό γιατί η εξομολόγηση δεν παίρνει από εμάς όλη την ποινή και τον κανόνα που πρέπει να δεχθούμε για τις αμαρτίες μας, ούτε σηκώνει όλη τη δύναμη των κακών έξεων και συνηθειών, τις οποίες δεχθήκαμε με την αμαρτία, αν και κάπως τις λιγοστεύει. Αλλά αυτά όλα μας τα αφήνει για να τα διορθώσουμε και να τα εξαλείψουμε εμείς με τον παντοτινό πόνο της καρδιάς μας και με τους κόπους και μόχθους και αγώνες της μετανοίας, που οφείλουμε να κάνουμε σε όλη μας τη ζωή μετά την αμαρτία.

Αμαρτία, όπως έχουμε πει κι άλλοτε, είναι κάθε τι που μας απομακρύνει από το Θεό. Επομένως η αμαρτία δεν σβήνεται απλώς αφίεται, δηλαδή δεν πρόκειται να μας καταλογισθεί στην τελική κρίση. Νομίζω όμως ότι, οι συνέπειές της στην πνευματική μας ζωή δεν αίρονται. Αίρονται δια της Θείας Χάριτος, που προέρχεται και από Θεία Μετάληψη και από την προσευχή και από τον πνευματικό αγώνα.

Καλο να ξαναθυμηθουμε και αυτα,μιας και γινεται και αλλου συζητηση περι συγχωρησεως αμαρτιων.

Alefteris έγραψε:Μετα φόβου Θεού προσέρχομαι εγώ ο τάλας ίνα μοι δωθεί ουχί μόνον η άφεσις άλλα και το έλεος και η παρρησία και η μακροθυμία του Κυρίου! Άφεσις δια να αναγεννηθώ, έλεος δια να λυτρωθώ, παρρησία δια να παρηγορηθώ δια την αμαρτωλότητα και την ροπή μου εις το ολίσθημα! Η δε μακροθυμία του Παναγάθου δώρον Πατρικό ίνα και πάλιν με συγχωρέση! Μνησθήσομαι του ονόματός σου Κύριε και δεόμενος αιτούμαι την άφεσιν!

Αυτό που έγραψε ο Alefteris είναι καταπληκτικό. Υποθέτω είναι από κάποια ακολουθία της Μεγάλης Σαρακοστής. Επιτρέψτε μου να δοκιμάσω να το μεταφράσω:

"Με μεγάλη αγάπη και σεβασμό στο Θεό προσέρχομαι εγώ ο δυστυχισμένος, για να μου δοθεί όχι μόνο άφεση των αμαρτιών μου, αλλά και το Έλεος και το κουράγιο και η μακροθυμία του Κυρίου! Η άφεση για ν΄αναγεννηθώ, το Έλεος για να λυτρωθώ, το κουράγιο για να παρηγορηθώ για την αμαρτωλότητά μου και την τάση να αμαρτάνω με ευκολία και η μακροθυμία του Πανάγαθου σαν δώρο Πατρικό, για να με συγχωρήσει και πάλι (όταν ξαναμαρτήσω)! Δοξάζω το Άγιο όνομά σου Κύριε και παρακαλώντας ζητώ την άφεση (των αμαρτιών μου)".
(Συγχωρήστε με για τα λάθη μου)

Αν είχαμε αυτήν την νοοτροπία, όταν πάμε να εξομολογηθούμε, θα είμασταν τόσο ανακουφισμένοι, τόσο ήρεμοι, τόσο ευτυχισμένοι και τόσο κοντά στον Δημιουργό μας!
Για την ώρα φτάσαμε στο σημείο να θεωρούμε δίκαιο ότι αναπαύει την "πάρτη" μας και να πυροβολούμε όσους έχουν αντίθετη άποψη, ή να ρίχνουμε αυγά, να σταματούμε τις δίκες και να κυνηγάμε την πρόεδρο του Δικαστηρίου γιατί "νόμος είναι το δίκιο του εργάτη"!