Ο Κοσμάς ο Μελωδός (ο Ξένος ή Ικέτης), γεννήθηκε μάλλον στη Δαμασκό και έμεινε ορφανός σε μικρή ηλικία. Τον υιοθέτησε ο πατέρας του αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού Σέργιος και τον μεγάλωσε με την ίδια φροντίδα και επιμέλεια. Έχοντας κοινή, προς το μοναχισμό, κλίση οι δύο νέοι κατέφυγαν στην ονομαστή μονή του Αγίου Σάββα κοντά στα Ιεροσόλυμα. Εκεί ο Κοσμάς παρέμεινε ασκούμενος, προσευχόμενος και συντάσσοντας ύμνους.
Ο Κοσμάς ανήκει στους μεγάλους δημιουργούς της Εκκλησιαστικής ποίησης. Κύριο χαρακτηριστικό της ποίησής του είναι ο ρυθμός. Ο ρυθμός τον αναδείχνει υμνογράφο και μελωδό, διότι δε συνθέτει μόνο τα ποιήματά του, αλλά και τα μελοποιεί. Έχει συντάξει πολλούς ύμνους σε Δεσποτικές και Θεομητορικές εορτές, καθώς και σε μνήμες αγίων. Εκείνο, όμως, που τον ξεχωρίζει, είναι οι Κανόνες του. Είναι από τους πρώτους που εισηγήθηκαν αυτό το υμνολογικό είδος και από τους κυριότερους συντάκτες του βιβλίου του Τριωδίου. Κανόνες του σώζονται στις Δεσποτικές εορτές: Χριστούγεννα, Θεοφάνεια, Υπαπαντή, Κυριακή των Βαϊων, Πεντηκοστή, Μεταμόρφωση, Ύψωση τιμίου Σταυρού. Από τους άλλους Κανόνες του, ξεχωρίζουμε αυτόν στην Κοίμηση της Θεοτόκου και στον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο. Του Κοσμά συνθέσεις είναι και οι Κανόνες της Μεγάλης Εβδομάδας.
Πέθανε το 750 και η Εκκλησία τιμά την μνήμη του στις 14 Οκτωβρίου
Kοσμάς ο μελωδός
Συντονιστές: alex, Συντονιστές
τι αγιογραφια του χριστου στο σινα ηθελα να ρωτησω εσυ που εχεις γνωση πραγματων ποιος την εκανε ,αλλα οκ για αλλο θρεντ ειναι η απορια
Τελευταία επεξεργασία από το μέλος yparxei την Πέμ Σεπ 21, 2006 3:17 pm, έχει επεξεργασθεί 3 φορές συνολικά.
Re: Kωσμάς ο μελωδός
Κατ’ εξοχήν επονομασθείς, Ιεροσολυμίτης δε και Αγιοπολίτης. Συμμόνασε επί μακρόν στο περιώνυμο μοναστήρι του αγίoυ Σάββα μετά του ισαδέλφου του Ιωάννου του Δαμασκηνού. Διετέλεσε επίσκοπος Μαϊουμά της Γάζης (750). Ήταν ορφανός γι΄αυτό και υιοθετήθηκε από τον Σέργιο, πατέρα του φωστήρα της Δαμασκού Ιωάννη του Δαμασκηνού και συνεσπούδασε μαζί του έχοντας αμφότεροι δάσκαλον τον σοφό Κοσμά τον επικαλούμενο Ξένον ή Ικέτην και Ασυγκρίτον και ο οποίος κατάγονταν από την Ιταλία. Ο ιερός Κοσμάς συνέγραψε πολλούς Κανόνες και ιαμβικούς και πολλά Τροπάρια. Μεταξύ των πανηγυρικών Κανόνων του υπέροχη θέση κατέχει ο εις την Xριστoύ Γέννησιν «Χριστός γεννάται δοξάσατε», (Από τον Πανηγυρικό λόγο του Γρηγορίου του Θεολόγου) τον οποίο χρησιμοποίησε κατά λέξη, και μελοποίησε εις ήχον α΄.Ο Κοσμάς ο Μελωδός (ο Ξένος ή Ικέτης), γεννήθηκε μάλλον στη Δαμασκό και έμεινε ορφανός σε μικρή ηλικία. Τον υιοθέτησε ο πατέρας του αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού Σέργιος και τον μεγάλωσε με την ίδια φροντίδα και επιμέλεια. Έχοντας κοινή, προς το μοναχισμό, κλίση οι δύο νέοι κατέφυγαν στην ονομαστή μονή του Αγίου Σάββα κοντά στα Ιεροσόλυμα. Εκεί ο Κοσμάς παρέμεινε ασκούμενος, προσευχόμενος και συντάσσοντας ύμνους.
Τον β΄ ήχο χρησιμοποίησε στην δεύτερη εορτή του Kυρίoυ, τα Θεοφάνεια, και τον γ΄ ήχο στην τρίτη εορτή του Κυρίου, την Υπαπαντή. Τον δ΄, στα Βαΐα, στην Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών παραλείποντας τον πλ.α΄ ήχο ως πανηγυρικό, ενώ τον β΄ και πλ.β΄ χρησιμοποίησε κατά κόρον, ως πένθιμους ήχους. Στην εορτή της Πεντηκοστής χρήση γίνεται του Βαρέως ήχου και στην Ύψωση του Σταυρού, του πλ.δ΄.
Επίσης εποίησε και κανόνες στην εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος «Χοροί Ισραήλ ανίκμοις ποσί», στην Κοίμηση της Θεοτόκου «Πεποικιλμένη τη θεία δόξη» και άλλους πολυάριθμους, για τους οποίους λεπτομερή ερμηνεία έκαμαν οι Γρηγόριος ο Κορίνθου, Θεόδωρος ο Πτωχοπρόδρομος και Νικόδημος ο Αγιορείτης. Εποίησε και τα βραχύτερα ποιήματα της Μ. Εβδομάδας που αναφέρονται για κάθε μέρα ξεχωριστά, τα ονομαζόμενα κατά τον αριθμόν των ωδών Διώδιον, Τριώδιον, Τετραώδιον. Κατά μίμηση oι Στουδίται Θεόδωρος και Ιωσήφ εποίησαν Τριώδια για άλλες μέρες του έτους και κυρίως της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
[Γεώργιος Παπαδόπουλος - Εκδόσεις "Τέρτιος", Κατερίνη]