Το φαινόμενο του Γεροντισμού και της Γεροντολαγνείας

Γενικά Πνευματικά Θέματα

Συντονιστές: konstantinoupolitis, Συντονιστές

Απάντηση
gkou
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 2629
Εγγραφή: Τρί Μαρ 21, 2006 6:00 am
Τοποθεσία: Γεωργία@Κόρινθος

Το φαινόμενο του Γεροντισμού και της Γεροντολαγνείας

Δημοσίευση από gkou »

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΕΡΟΝΤΟΛΑΓΝΕΙΑΣ

Οι έννοιες «Γεροντισμός» και «Γεροντολαγνεία» αποτελούν την παθογένεια της σχέσεως μεταξύ του γέροντα/πνευματικού και του εξομολογουμένου χριστιανού. Όταν η παθογένεια ξεκινά από τον πρώτο , τότε μιλάμε για «Γεροντισμό»˙ όταν χαρακτηρίζει τον δεύτερο, για «Γεροντολατρεία», χωρίς να παραβλέπουμε και την περίπτωση της αμφίδρομης επίδρασης από τον «Γεροντισμό» στη «Γεροντολαγνεία» και τ’ ανάπαλιν.
Ως «Γεροντισμό» εννοούμε την τάση του Γέροντα/πνευματικού να πατρονάρει τους χριστιανούς που εξομολογεί επεμβαίνοντας σε όλο το φάσμα της προσωπικής, οικογενειακής, επαγγελματικής και κοινωνικής τους ζωής, και μάλιστα με ιδιοτελή τρόπο. Δεν πρόκειται για το θυσιαστικό ανιδιοτελές ενδιαφέρον του πνευματικού για τις ψυχές που ο Θεός του εμπιστεύθηκε , και που φυσικά θα εκτείνεται σ’ όλο το εύρος της ζωής, αφού η πνευματική ζωή δεν είναι τίποτε άλλο παρά Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ μας. Στον «Γεροντισμό» το ενδιαφέρον είναι προσχηματικό και κίβδηλο, αφού ζητούμενο είναι η ανάπαυση του πνευματικού και όχι η σωτηρία των πιστών. Δυστυχώς μέσα στην Εκκλησία μας υπάρχουν «μικροκλίματα» όπου στρατολογούνται οπαδοί που εύκολα μπορούν να καταλήξουν δούλοι και υπηρέτες , αντί να είναι ελεύθεροι εν Χριστώ.
Ο Γεροντισμός αποτελεί ΑΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΠΑΤΡΟΤΗΤΑΣ. Η ευθύνη του πνευματικού είναι ένας σταυρός , στον «Γεροντισμό» όμως ο σταυρός μετατρέπεται σε αναπαυτική πολυθρόνα , αφού χαρίζει στον κληρικό/πνευματικό άνεση, τιμή και δόξα. Ο πνευματικός που πάσχει από αυτό το σύνδρομο ουσιαστικά δεν ποιμαίνει τους χριστιανούς του, αλλά τ0ν εαυτό του.
Ψυχολογικά ο «Γεροντισμός» μπορεί να νοηθεί ως μια εναγώνια προσπάθεια του πνευματικού να είναι ΑΝΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΤΟΣ και ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ στα πνευματικά τέκνα του, ώστε να αισθάνεται ο ίδιος ΧΡΗΣΙΜΟΣ και να αποκτά ταυτότητα, οντότητα και ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ μέσα από την πνευματική σχέση. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες ο πνευματικός καταρρέει όταν απολέσει κάποιο πνευματικό του τέκνο που για τον α ή β λόγο αναζητά άλλον πνευματικό πατέρα. Υπάρχουν σίγουρα εκκλησιαστικά αίτια για την εμφάνιση του «Γεροντισμού», όμως σε προσωπικό επίπεδο αυτός γεννάται από τη χαμηλή αυτοεκτίμηση του πνευματικού και από τη ναρκισιστική του ανάγκη να παράγει αντίγραφα του εαυτού του. Ο «Γεροντισμός» συνιστά ακύρωση της πνευματικής πατρότητας και καθιστά ΑΔΥΝΑΤΗ την εν Χριστώ ελευθερία των πιστών.
Η «Γεροντολατρεία» κινείται με αντίστροφη φορά απ’ ό,τι ο «Γεροντισμός». Ο ίδιος ο όρος μαρτυρά ότι στην περίπτωση αυτή αντικαθιστούμε τη λατρεία του εν Τριάδι Θεού με τη λατρεία του Γέροντα/ πνευματικού. Αυτό, βέβαια, δεν γίνεται με τόσο προφανή τρόπο. Εκδηλώνεται ύπουλα και ενώ στην ουσία πρόκειται για μέγιστη ασέβεια – κατ’ ουσίαν για αθεΐα- λαμβάνει τη μορφή της πλέον ακραιφνούς ευσέβειας. Δεν θα πρέπει, και στην περίπτωση αυτή να συγχέουμε τον σεβασμό και την αγάπη που έχουμε στον πνευματικό μας πατέρα , με την άμετρη εξάρτηση από τον πνευματικό, που οδηγεί σε φαινόμενα προσωπολατρείας ολοκληρωτικού τύπου. Η «Γεροντολατρεία» αποτελεί κατ΄ουσίαν άρνηση του Χριστού εκ μέρους του εξομολογούμενου χριστιανού, αφού τη θέση του Χριστού έχει καταλάβει ο Γέροντας. Υπάρχουν ψυχολογικά και κοινωνικά αίτια που οδηγούν σε μια τέτοια στάση. Η ψυχική ανωριμότητα, η ανάγκη να λαμβάνει κανείς διαρκώς εντολές, που προέρχεται από μια πατερναλιστική διαπαιδαγώγηση μέσα στην οικογένεια, η ανικανότητα για λήψη αποφάσεων και για ανάληψη πρωτοβουλιών, επίσης η κοινωνική ανάγκη για σιγουριά , ασφάλεια και αναφορά σε κάποιο πρότυπο, αλλά και η αναζήτηση σημείου αναφοράς μέσα σε έναν κόσμο που αλλάζει είναι κάποια από αυτά.
Είναι παρατηρημένο εμπειρικά ότι ο ναρκισιστής πνευματικός που θέλει να επιβεβαιώνεται και να κατισχύει επάνω στα πνευματικά του τέκνα θα θέλξει περισσότερο προσωπικότητες με ανίσχυρο χαρακτήρα που επιθυμούν την ταύτιση μαζί του. Είναι αξιοσημείωτο ότι στο «μικροκλίμα» που αναπτύσσεται γύρω από τον Γέροντα παρατηρούνται διαγκωνισμοί για το ποιος θα είναι ο πλησιέστερος, ποιος θα τον υπηρετεί τακτικότερα κ.ο.κ. ,διαγκωνισμοί που πολλές φορές οδηγούν αρκετούς μακριά από τον Γέροντα, αλλά –φευ-και μακριά από την Εκκλησία.
Σίγουρα όλοι οι κληρικοί έχουμε κατά καιρούς δεχθεί , αν δεν έχουμε αναζητήσει κι’ όλας, την κολακεία του κόσμου. Και είναι βέβαιο ότι όλοι οι πνευματικοί ζητούμε από τους χριστιανούς μας να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους τις συμβουλές που κατά καιρούς του δίδουμε , ιδιαίτερα κατά την ποιμαντική καθοδήγηση. Θα πρέπει όμως πάντα κατά την άσκηση της ευθυνοφόρου διακονίας του μυστηρίου της εξομολογήσεως να έχουμε προ οφθαλμών μας το ρητό του αγίου Σιλουανού «Οι τέλειοι δεν λέγουν τίποτε αφ’ εαυτών, αλλά αφήνουν να ομιλεί δι’ αυτών το Άγιο Πνεύμα».
Είναι θεμελιώδης αρχή της πνευματικής καθοδήγησης το να μικρύνει ο πνευματικός τον εαυτό του για να έρθει ο Θεός και για να αναπαυθεί ο ταλαιπωρημένος αδελφός. Ο μακαριστός Γέροντας Σωφρόνιος Ζαχάρωφ έβαζε τους εξομολογούμενους να κάθονται σε υψηλότερο κάθισμα απ’ ότι εκείνος ακριβώς για να δώσει συμβολικά να καταλάβουν ότι είναι ο υπηρέτης της σωτηρίας τους και όχι κύριος της ζωής τους. Κύριος είναι μόνον Ένας…



Από το βιβλίο: «Εκ Περιθωρίου. Άρθρα- Ομιλίες- Διαλέξεις»
Αρχιμανδρίτης
Σωφρόνιος Αθ. Γκουτζίνης
Ξάνθη 2006
toula
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 35855
Εγγραφή: Παρ Δεκ 11, 2009 7:29 am
Τοποθεσία: ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ (ΤΟΥΛΑ) - ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ - ΑΘΗΝΑ

Re: Το φαινόμενο του Γεροντισμού και της Γεροντολαγνείας

Δημοσίευση από toula »

Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία το Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2012 το απόγευμα, η σύναξη υπευθύνων ιερέων της νεότητας, στις κατασκηνωτικές εγκαταστάσεις της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών στη Μαλακάσα.

Στην σύναξη αυτή παρευρέθηκε και η αδελφή μου συνοδεύοντας τους ιερείς της ενορίας της. Ο Αρχιεπίσκοπος μιλώντας για την νεολαία και τον σημαντικό ρόλο της ενορίας στη ζωή των ορθοδόξων χριστιανών, τόνισε την ανάγκη να παραμείνουν οι νέοι στις ενορίες τους και να αναζητούν εκεί τον πνευματικό τους πατέρα. Κατεδίκασε αυτό που παρατηρείται τα τελευταία ιδίως χρόνια σαν τακτική από αρκετούς ανθρώπους. Αυτό είναι το φαινόμενο της "γεροντολαγνείας" κατά το οποίο οι νέοι κυρίως περιφρονούν τους πνευματικούς ιερείς της ενορίας τους και αναζητούν εναγωνίως για πνευματικούς προορατικούς γέροντες που θα τους "αναπαύουν"!

Τελειώνοντας ο Αρχιεπίσκοπος την ομιλία του προέτρεψε τους γονείς να οδηγηθούν οι ίδιοι και να οδηγήσουν και τα παιδιά τους στην αγκαλιά της ενορίας τους!
Άβαταρ μέλους
trader21
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 1030
Εγγραφή: Σάβ Δεκ 31, 2011 4:35 pm
Τοποθεσία: Σύμος - Αθήνα

Re: Το φαινόμενο του Γεροντισμού και της Γεροντολαγνείας

Δημοσίευση από trader21 »

Η σχέση με τον πνευματικό πατέρα δεν αποτελεί το σκοπό της πνευματικής ζωής , αλλά το μέσον για να φτάσουμε στον Χριστό. Ο πνευματικός πατέρας λειτουργεί παραπέμποντας στον Χριστό και όχι στον εαυτό του. Υπό αυτή την έννοια δεν διατάσσει με πειθαρχία, αλλά προτείνει με αγάπη. Δεν έχει καμιά δυσκολία να αποδεχθεί τα τέκνα του ακόμη κι όταν δεν τον ακούνε , ή , για να το πούμε καλύτερα, ιδιαίτερα και κυρίως όταν δεν τον ακούνε. Ανατρέχουμε και πάλι στον Γέροντα Σωφρόνιο για να κατανοήσουμε ποιο είναι το έργο του πνευματικού πατρός και πόσο λανθασμένα τοποθετούμαστε συνήθως απέναντί του: “Εκείνο όπερ χαρακτηρίζει τον διάκονον του Χριστού, είναι η διόρασις της πρωταρχικής αιτίας όλων των συμφορών και βαρέων κριμάτων της οικουμένης. Εν τη καρδία αυτού (ενν. του πνευματικού) συσσωρεύονται τα παθήματα όλου του κόσμου και ούτος μετά περιλύπου καρδίας και δακρύων προσεύχεται δια πάντας και δια πάντα”.

Ο πνευματικός σμικρύνεται και διδάσκει τα τέκνα του να τρέφονται πνευματικά από τους καρπούς της παραδόσεως, καθιστώντας τα ικανά να περνούν από τις μεθηλικιώσεις της πνευματικής ζωής και να ανδρώνονται εν Χριστώ. Ο Καλός Γέροντας όσες φορές παλινδρομούμε πνευματικά πονά και θλίβεται, όχι τόσο από την αμαρτία, όσο από την αποτυχία μας να ενηλικιωθούμε.

Σύγχρονος Γέροντας περιγράφει ως εξής τον ορθόδοξο τρόπο βιώσεως του λειτουργήματος του πνευματικού: “Ο πραγματικός πνευματικός δε φιλοδοξεί με κανένα τρόπο να υποδουλώνει τη θέληση αυτού που υπακούει σ’ αυτόν έστω κι αν υποχρεώνεται να του επιβάλη κάτι. Εκείνο που είναι επιβεβλημένο να γίνη είναι το θέλημα του Θεού και όχι θέλημα ανθρώπων. Και ας μη λησμονούμε πως ο πνευματικός οδηγός έχει να διεξαγάγη ποικίλον και σκληρόν αγώνα, εσωτερικόν και εξωτερικόν , γιατί εκτός των άλλων έχει και βαρειά ευθύνη για την ψυχή εκείνου ή εκείνων που καθοδηγεί έναντι του Θεού.

Σκοπός του δεν είναι να απαλλάξη από κάθε ευθύνη τον καθοδηγούμενό του, αλλά να τον βοηθήση μεθοδικά, αλλά καθόλου εύκολα , να αποκτήση προσωπική ευθύνη και την αληθινή ελευθερία από τα βασανιστικά του πάθη και από τη δουλεία του στην αμαρτία. Όποιος επιζητεί να κάνει προσωπικούς του σκλάβους και υπηρέτες των προσωπικών θελημάτων του άλλους, εν ονόματι της υπακοής , αυτός χάνει την ελευθερία του, γιατί παύει να αγαπάει τον Θεό και ζητά να Τον υποκαταστήση. Από νυμφαγωγός γίνεται ο ίδιος νυμφίος των ψυχών που εμπιστεύονται τον εαυτό τους στην καθοδήγησή του. Αλλά αυτό αποτελεί σφετερισμό που ο Θεός με κανένα τρόπο δεν ανέχεται, όταν ό ίδιος σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου, αν και πλάστης και δημιουργός του”.

Θα θέλαμε ένα πούμε ότι το φαινόμενο του Γεροντισμού και της Γεροντολαγνείας , πέρα από τα ψυχολογικά έχει και κοινωνικά-εκκλησιαστικά αίτια, τα οποία δεν πρέπει να παραβλέψουμε. Αποτελεί κατ’ αρχήν παρενέργεια της κατά τ’ άλλα πολύτιμης ανθοφορίας του αγιορείτικου μοναχισμού. Δευτερευόντως οφείλεται στην έλλειψη κριτηρίων κατά την απονομή της διακονίας της πνευματικής πατρότητας…


Από το βιβλίο:

«Εκ Περιθωρίου. Άρθρα- Ομιλίες- Διαλέξεις»
Αρχιμανδρίτης
Σωφρόνιος Αθ. Γκουτζίνης
Ξάνθη 2006











byG...
Απάντηση

Επιστροφή στο “Πνευματικά Θέματα”