Η Δογματική της εν Νικαίας Α΄ Οικουμενικής Συνόδου του 325

Η Εκκλησία κατά τους πρώτους Αποστολικούς χρόνους μέχρι το τέλος της Εικονομαχίας(Ζ'Οικ.Σύνοδος)

Συντονιστής: Συντονιστές

Απάντηση
konstantinoupolitis
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 1080
Εγγραφή: Τετ Ιαν 17, 2007 6:00 am
Τοποθεσία: Μακεδονία

Η Δογματική της εν Νικαίας Α΄ Οικουμενικής Συνόδου του 325

Δημοσίευση από konstantinoupolitis »

Μέρα που είναι, είπα να δημοσιεύσω εδώ κάποια ιστορικά της Α΄ Οικουμενικής και ειδικά του συστατικού Αρειανικού προβλήματος έως και το 325 μ.Χ.

Από την πρώτη καταδίκη του Αρείου
έως την Σύνοδο της Αντιοχείας του 324 μ. Χ.


Ο Ιδρυτής και η Δογματική του:

Ο Άρειος κατάγονταν από τη Λιβύη. Θήτευσε στη Σχολή του Λουκιανού, ολοκλήρωσε δε τις σπουδές του στην Αλεξανδρινή. Θεωρούνταν σημαντικός διδάσκαλος στην εποχή του και έφερε, γενικά, φήμη ιδιαιτέρως εγκρατούς ατόμου. Το γεγονός δε, ότι αξιώθηκε το Ιερατικό Σχήμα, υπήρξε ένα επιπλέον προσόν για την ευκολοτέρα διάδοση των απόψεών του.

Οι ιδέες του Αρείου αντλούν στοιχεία από τον Μοναρχιανισμό, (τόσο από τον Δυναμικό, όσο και από τον Τροπικό), αλλά και από τις περί υποταγής του Χριστού ιδέες του Ωριγένους. Αν και έκανε διάκριση μεταξύ Ουσίας και Ενέργειας, θεωρούσε τον Λόγο(και κατ΄ επέκταση και το Πνεύμα αν και δεν το διακήρυξε ποτέ) κτίσμα. Ο Λόγος ενυπάρχει ως δύναμη στον Ένα Θεό. Ο κτιστός και έγχρονος Λόγος δημιουργήθηκε, όταν ο Θεός(που τότε έγινε Πατήρ) θέλησε να φτιάξει δια του κτίσματος τον κόσμο. Κατά συνέπεια, ο Λόγος αυτός απετέλεσε το πρώτο κτίσμα. Η Ενσάρκωση πραγματοποιήθηκε σε άψυχο σώμα και έγινε ώστε να δοθεί το τέλειο πρότυπο. Έτσι ο Χριστός έφτασε στην Θέωση δια της τελείας υποταγής και υπακοής στο θέλημα του Πατρός. Κάτι που βέβαια μπορεί να επιτύχει κάθε άνθρωπος.

Φυσικά η Κτίση ως δημιούργημα του κτίσματος Λόγου και όχι του όντος Θεού, δεν έχει ανάγκη μετοχής στις Θείες ενέργειες για να κατοχυρώνει την ζωή και τη λειτουργία του.

Οι πρώτες αντιδράσεις
στην διδασκαλία του:


Ο Άρειος καταδικάστηκε πρώτη φορά το 308, από τον μετέπειτα μάρτυρα Πέτρο Αλεξανδρείας(†311). Ο τελευταίος, έγινε γνώστης των παραδοξολογιών του Αρείου ύστερα από σχετικό όραμα. Έτσι προχώρησε στην καθαίρεση του από το βαθμό του διακόνου. Τότε το θέμα είχε μείνει σε τοπικό επίπεδο. Στην συνέχεια, όμως, ο διάδοχος του Πέτρου Αχιλλάς(311–2) τον αποκατέστησε(312) και τον προήγαγε στο βαθμό του πρεσβυτέρου.

Εικόνα
Το Όραμα του Πέτρου Αλεξανδρείας
Ναός Αγίου Νικολάου Κάτω Δόλοι
Στην αρχή με τον Αλέξανδρο, διάδοχο του Αχιλλά στην επισκοπική καθέδρα της Αλεξανδρείας δεν αντιμετώπισε ιδιαίτερο πρόβλημα και έχαιρε της εκτιμήσεως του. Τα πρώτα σύννεφα ήρθαν αργότερα. Με αφορμή διαμάχη του με τον πρεσβύτερο Κολλούθο, θα καταγγελθεί στον Πατριάρχη. Η συνάντηση των δύο ανδρών, θα καταλήξει σε ρήξη. Ο Αλέξανδρος θα τον καλέσει για εξηγήσεις και αντ΄αυτού θα εισπράξει την υπό του Αρείου κατηγορία για Σαβελλιανισμό.

Ήταν το 318 όταν και ξέσπασε το ζήτημα σε όλη του την έξαρση. Ο Αλέξανδρος στην αρχή, δεν εξάντλησε όλη του την αυστηρότητα. Εντούτοις οργάνωσε με τον κλήρο της αρμοδιότητος του πολλές συζητήσεις και με συμμετοχή του πρεσβυτερίου της ευρυτέρας περιοχής Αλεξανδρείας και Μαρεώτιδος. Τα γεγονότα αυτά είχαν ως διπλή κατάληξη: Από την μια πραγματοποιήθηκε η απόσχιση του πρεσβυτέρου Κολλούθου από την Αλεξανδρινή Εκκλησία. Ο τελευταίος θεώρησε, πως ο Αλέξανδρος ήταν μαλθακός απέναντι στο Άρειο. Από την άλλη είχαμε την δευτέρα Συνοδική καθαίρεση του Αρείου και συν αυτώ του Θεωνά Μαρμαρικής, του Σεκούνδου Πτολεμαΐδος και άλλων 11 διακόνων. Καταδίκη που έλαβε χώρα, μάλλον, το 320 και από ολομέλεια 97 συνολικά επισκόπων.

Την περίοδο 322–324, ο Κωνσταντίνος πολεμούσε το Λικίνιο. Ως εκ τούτου, το όλο κλίμα δεν ευνοούσε μια πολιτική παρέμβαση ή μια περαιτέρω Συνοδική επίλυση. Ο Κωνσταντίνος κέρδισε, τελικά, τον Λικίνιο το 322(. Ο Λικίνιος αρχικά διέφυγε, αργότερα, όμως, σκοτώθηκε στη Θεσσαλονίκη το 324(. Σε αυτά τα χρονικά πλαίσια, η όλη διαμάχη τροφοδοτούσε ως θεματολογία τις θεατρικές σκηνές, ενω ο ίδιος ο Άρειος διέδιδε τις δοξασίες του δια της φιλολογικής οδού και συγκεκριμένα μέσω της μελοποιήσεως της ποιητικής συλλογής του «Θαλείας».
Με την λήξη του πολέμου, αποστάλθηκε υπό του Κωνσταντίνου ο Όσιος, επίσκοπος Κορδούβης της Ισπανίας, για να ερευνήσει και διευθετήσει το θέμα. Επέστρεψε, όμως, άπρακτος, με αποτέλεσμα το πρόβλημα να λάβει οικουμενική προβολή.

Η εν Αντιοχεία Σύνοδος του 324:

Επίλογος της περιόδου, υπήρξαν οι Αρχαιρεσίες προς ανάδειξη επισκόπου στην χηρεύουσα θέση του Πατριάρχου Αντιοχείας, που οδήγησαν στην εκλογή του έως τότε επισκόπου Βερροίας της Συρίας Ευσταθίου. Έλαβαν χώρα στην Αντιόχεια, στις 24 Δεκεμβρίου του 324(πρέπει να σημειώσουμε εδώ πως την περίοδο εκείνη λόγω των δυσκολιών μετακινήσεως, κάθε γεγονός που συγκέντρωνε επισκόπους, όπως Εγκαίνια ναών, Αρχαιρεσίες, κ.τ.λ. μπορούσε να μετατραπεί σε τοπική Σύνοδο).
Την Σύνοδο συγκρότησαν 56 ή 59 επίσκοποι. Η διαφορά, ίσως είναι τυπική. Ενδέχεται να προκύπτει από τους τρεις που αρνήθηκαν υπογράψουν τον καταδικαστικό για τον Άρειο Συνοδικό Τόμο. Συγκεκριμένα ήταν οι Ευσέβιος Καισαρείας, Θεόδοτος Λαοδικείας και Νάρκισσος Νερωνιάδος. Για την πράξη τους αυτή, επιτιμήθηκαν με ακοινωνησία. Οι αποφάσεις της Συνόδου ήταν ένα ηχηρό χαστούκι προς τον Αρειανισμό. Παράλληλα, όμως, θέριεψαν και τα μίση ανάμεσα στους επισκόπους. Γεγονός που θα φανεί καλύτερα, λίγο μετά στην Α΄ Οικουμενική.
konstantinoupolitis
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 1080
Εγγραφή: Τετ Ιαν 17, 2007 6:00 am
Τοποθεσία: Μακεδονία

Δημοσίευση από konstantinoupolitis »

Η Δογματική της 1ης εν Νικαία Οικουμενικής Συνόδου

Συγκρότηση και έναρξη αυτής:

Η ανεπίσημος εναρκτήρια ημερομηνία των εργασιών, ήταν πιθανότατα η 20η Μαΐου του 325. Το χώρο αποτελούσε η αίθουσα των αυτοκρατορικών ανακτόρων. Προστέθηκαν μάλιστα και επιπλέον καθίσματα, ώστε να εξυπηρετηθεί το μεγάλο πλήθος των παρακολουθούντων. Επίσημα πάντως, η έναρξη των εργασιών πραγματοποιήθηκε την 14η Ιουνίου, με την είσοδο του Αυτοκράτορος.

Δίνονται διάφοροι αριθμοί για το σύνολο των επισκόπων που έλαβαν μέρος, αλλά η επίσημη εκκλησιαστική θέση για το θέμα είναι 232, που με τη προσθήκη 86 ιερωμένων, μοναχών και Ομολογητών έφτασε τους 318.

Συμμετείχαν οι επικεφαλής όλων των Αρχιεπισκοπών της Ανατολής πλην του ασθενούς Μητροφάνους επισκόπου Βυζαντίου(που τότε δεν ήταν παρά μια άσημη επισκοπή)και επίσημος αντιπροσωπεία από την Δύση με επικεφαλής τον Όσιο Κορδούβης.

Ως προς την προεδρία, αυτή καθ΄ εαυτή άνηκε στον Αυτοκράτορα. Φέρονται, όμως, πρόεδροι και οι Ευστάθιος Αντιοχείας, Αλέξανδρος Αλεξανδρείας και Όσιος Κορδούβης. Προφανώς η ιδιότητα αυτή έγκειται στην θέση των πόλεων που ποίμαιναν ή αντιπροσώπευαν, καθώς τα Πατριαρχεία δεν είχαν, ακόμα, ως θεσμός καθορισθεί. Οι δύο πρώτοι, προέρχονταν από τις αντίστοιχες δυο μεγαλύτερες πόλεις και διοικητικές περιφέρειες της Ανατολής, ενώ ο Όσιος εκπροσωπούσε τον Ρώμης και τη Δύση.

Συστατικοί λόγοι:

Ο Αρειανισμός υπήρξε ο ένας από τους δύο συστατικούς λόγους της Συνόδου. Οι προσκείμενοι ή οι φίλα προσκείμενοι στην Αρειανική αίρεση, δεν υπερέβαιναν τους 20 επισκόπους. Μεταξύ αυτών, όμως, συγκαταλεγόταν οι τρεις άτυπα και παρασκηνιακά σημαντικότεροι της περιοχής: ο Χαλκηδόνος Μάρις, ο Νικαίας Θεογνίς και ο Ευσέβιος Νικομηδείας. Και οι τρεις είχαν σημαντικές δυνατότητες προσβάσεως στην Αυλή. Πολύ ουσιαστικός ήταν και ο ρόλος του επισκόπου της σημαντικοτέρας, τότε, διοικητικά πόλεως της Παλαιστίνης Καισαρείας(της του Φιλίππου) Ευσέβιος(ο γνωστός επίσης και ως Ευσέβιος ο του Παμφίλου). Ο Ευσέβιος διατηρούσε στενότατες σχέσεις με τους προαναφερομένους, το δε γεγονός ότι υπήρξε αργότερα προσωπικός βιογράφος του Κωνσταντίνου, μαρτυρεί την διείσδυση και την διαπλοκή του στους χώρους της Εξουσίας. Σε αυτούς μπορούν να συναριθμηθούν και δύο φημισμένοι Αρειανοί ρήτορες Ευλόγιος και Φαίδων.
Πρωταγωνιστές αυτής:

Την υπερασπιστική γραμμή της Εκκλησίας ανέδειξαν μεταξύ άλλων οι Νικόλαος Μύρων της Λυκίας, Σπυρίδων Τριμυθούντος της Κύπρου, Λεόντιος Καισαρείας της Μικράς Ασίας, Μακάριος Ιεροσολύμων και από πλευράς μη επισκόπων οι Αλέξανδρος που εκπροσωπούσε το Βυζάντιο και ο Μέγας Αθανάσιος(τότε διάκονος) που συνέβαλε, κυρίως, στη ίδια την σύνταξη του Συνοδικού Συμβόλου.
Σημεία Θεϊκής παρουσίας:

Παράλληλα η παρουσία του Θεού μέσω Σημείων, υπήρξε ένας πολύ καθοριστικός παράγων, όχι για την μεταστροφή των αιρετικών, αλλά για το οριστικό αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. Αναφέρονται, τουλάχιστον, τέσσερα:

Το πρώτο ήταν η βουή που συναισθάνθηκαν οι συνοδικοί, όμοια αυτής που περιγράφεται στις Πράξεις των Αποστόλων, δείγμα βέβαια της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος. Συνέβη κατά την κοινή προσευχή την επίσημη ημέρα ενάρξεως, προσευχή που ζήτησε ο ίδιος ο Κωνσταντίνος.

Το δεύτερο υπήρξε η διάσπαση ενός κεραμικού στα τρία συστατικά του μέρη, πυρ, σκόνη και ύδωρ. Το σημείο πραγματοποιήθηκε, ύστερα από επίκληση της Αγίας Τριάδος υπό του Σπυρίδωνος Τριμυθούντος, προς πειθώ του ρήτορος Ευλογίου.

Τρίτο θαύμα απετέλεσε η αλαλία και επαναφορά στην προτέρα υγιή κατάσταση του ρήτορος Ευλογίου με πρωταγωνιστή τον εκπρόσωπο του Μητροφάνους Βυζαντίου Αλέξανδρο και μετέπειτα πρώτου επισκόπου Κωνσταντινουπόλεως.

Το τέταρτο Σημείο ήταν, και το επισφράγισμα της Συνοδικής Αληθείας. Δύο επίσκοποι απεδήμησαν κατά την διάρκεια των εργασιών και άρα δεν πρόλαβαν να υπογράψουν τον Συνοδικό Τόμο. Ξαφνικά και ενώ είχε εξακριβωθεί η μη υπογραφή του Τόμου εκ των δύο προ της αποδημίας, διαπιστώθηκε η παρουσία των δύο υπογραφών τους. Η δε γραφολογική, τότε, εξέταση, απέδειξε το γνήσιο αυτών.

Το τελικό αποτέλεσμα της σχετικής ψηφοφορίας, ήταν να συνταχθούν με τις ιδέες του Αρείου, μόνο, οι συνεργάτες του Θεωνάς Μαρμαρικής και Σεκούνδος Πτολεμαΐδος(οι οποίοι, βέβαια, είχαν, επίσης, καθαιρεθεί και κατά την Σύνοδο της Αλεξάνδρειας του 320). Παράλληλα με την καθαίρεση, διετάχθη και η εξορία τους(sic) στη ….Νικομήδεια(άτυπη πρωτεύουσα τότε και έδρα του περιωνύμου Ευσεβίου) !!

Απόρροια, βέβαια, των δογματικών διαδικασιών της Συνόδου, συνέστησε και η σύνταξη Ομολογίας Πίστεως, η οποία είναι ευρέως γνωστή ως Σύμβολο της Νικαίας και που αποτελεί(αν και αυτό αγνοείται) το κύριο Σύμβολο της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Τον Όρο αυτό, τελικά, υπέγραψαν και οι Νικομηδείας και Νικαίας. Ωστόσο, αρνήθηκαν να ομονοήσουν στα επιβληθέντα επιτίμια. Η κίνηση αυτή δεν πέρασε απαρατήρητη, με αποτέλεσμα να τους οριστεί χρονική περίοδος μετανοίας.

Η συμβολή του Μεγάλου Κωνσταντίνου:

Στις παραπάνω αποφάσεις της Συνόδου, πρέπει να τονιστεί πως δεν παρενέβη καθόλου ο Μέγας Κωνσταντίνος. Ίσως η μόνη φορά, που κάτι τέτοιο δεν επιχειρήθηκε, δίκαια ή άδικα, σε Οικουμενική Σύνοδο. Ως προς αυτό η άποψη του Αυτοκράτορα ήταν, πως οι γνώσεις του στην ελληνική, γλώσσα της Φιλοσοφίας και της Δογματικής, ήταν περιορισμένες. Επιπλέον, ένιωθε σεβασμό προς την Ιεροσύνη και αναρμοδιότητα ως προς τα Θεολογικά. Ίσως είναι μια πραγματικότητα δύσκολα πιστευτή, με βάση τις προηγούμενες αλλά και τις επόμενες πρακτικές των αυτοκρατόρων, μα είναι αδιαμφισβήτητη αλήθεια.

ΤΟ ΕΝ ΝΙΚΑΙΑ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ

«Πιστεύομεν εις ένα Θεόν, Πατέρα, Παντοκράτορα,
πάντων ορατών τε και αοράτων Ποιητήν.
Και εις ένα Κύριον Ιησούν Χριστόν τον Υιόν του Θεού,
γεννηθέντα εκ του Πατρός, Μονογενή, τουτέστιν της ουσίας του Πατρός
Θεόν εκ Θεού, Φώς εκ Φωτός, Θεόν αληθινόν εκ Θεού αληθινού,
Γεννηθέντα ου ποιηθέντα, ομοούσιον τω Πατρί, δι΄ ου τα πάντα εγένετο
Τα τέ εν τω Ουρανώ και εν τη γή.
Τον δι΄ ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέρα σωτηρία
κατελθόντα και σαρκωθέντα και εναθρωπήσαντα,
παθόντα και αναστάντα τη τρίτη ημέρα,
ανελθόντα εις τους ουρανούς και ερχόμενον κρίναι ζώντας και νεκρούς.
Και εις το Άγιο Πνεύμα.
Τους δε λέγοντας «ην ποτέ ότε ούκ ήν» και πριν γεννηθήναι ούκ ήν
Και ότι «εξ ούκ όντων» εγένετο
ή «εξ ετέρας υποστάσεως ή ουσίας» φάσκοντες είναι
«ή κτιστόν» ή «τρεπτόν» ή «αλλοιωτόν» τον Υιόν του Θεού, αναθεματίζει η Καθολική και Αποστολική Εκκλησία»


Εικόνα
Μιχαήλ Δαμασκηνού(+1592;) "Η Α΄Οικουμενική Σύνοδος"(~1590;)
Μετοχιακός Ναός Αγίας Αικατερίνας των Σιναϊτών Ηρακλείου


Κόττης Κωνσταντίνος
konstantinoupolitis
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 1080
Εγγραφή: Τετ Ιαν 17, 2007 6:00 am
Τοποθεσία: Μακεδονία

Δημοσίευση από konstantinoupolitis »

Ας βάλουμε και ένα πραγματικό πορτραίτο του Μεγάλου Κωνσταντίνου

Εικόνα
Dimokratis
Συστηματικός Αποστολέας
Συστηματικός Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 150
Εγγραφή: Κυρ Μάιος 06, 2007 5:00 am

Δημοσίευση από Dimokratis »

Και επειδή οι ωραίες και ωφέλιμες δημοσιεύσεις δεν πρέπει να θάβονται στην λήθη-ειδικά όταν πρόκειται περί Οικουμενικών Συνόδων-επαναφέρω την δημοσίευση του Κων/πολίτη με την ελπίδα να κάνουμε όλοι μας μια προσπάθεια ωστέ να δημιουργηθεί μία ενότητα που να αφορά την εκκλησιαστική ιστορία.

Αυτό βέβαια επαφίεται στο χέρι του διαχειριστή κ.Νίκου.
agiooros
Διαχειριστής
Διαχειριστής
Δημοσιεύσεις: 2728
Εγγραφή: Τρί Φεβ 08, 2005 6:00 am
Τοποθεσία: Νίκος@Εύβοια
Επικοινωνία:

Δημοσίευση από agiooros »

ok dimokrati stile PM
Απάντηση

Επιστροφή στο “Εκκλησιαστική ιστορία κατά τους πρώτους Αποστολικούς χρόνους”