Ιστορίες από το Γεροντικό

[g_aggelos]

ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ κάποτε από πολύ μακριά τρεις Ερημίτες να βρουν τον Όσιο Σισώη και να συνομιλήσουν μαζί του. Καθένας είχε κάποια απορία να του λύση:
- Πώς θα ξεφύγω, Αββά, τον πύρινο ποταμό; ρώτησε ο πρώτος.
Ο Γέροντας τον άκουσε, αλλά δεν του έδωσε απόκρισι.
- Πώς θα γλιτώσω τάχα από το βρυγμό των οδόντων και τον ακοίμητο σκώληκα; έκανε ο δεύτερος.
Ούτε σ’ αυτόν απάντησε ο Αββάς Σισώης.
- Τί να κάνω, Αββά που η ενθύμησις του εξωτέρου σκότους δεν μ’ αφήνει στιγμή ήσυχο; Είπε ο τρίτος.
- Εγώ αδελφοί μου, είπε τότε ο Όσιος τίποτε απ’ όλα αυτά δεν συλλογίζομαι. Ελπίζω μόνο πως η ευσπλαχνία του Κυρίου μου, θα με σώση.
Στενοχωρημένοι οι Ερημίτες, που έμειναν άλυτες οι απορίες τους, σηκώθηκαν να φύγουν. Τότε ο άγιος Γέροντας τους είπε:
- Είσθε πραγματικά ευτυχισμένοι αδελφοί, και ομολογουμένως σας ζηλεύω, γιατί με τις σκέψεις που κάνετε είναι αδύνατο να παρασυρθήτε στην αμαρτία. Αλλοίμονο από μένα το σκληρόκαρδο, που ούτε βάζω στο νου μου πως υπάρχει κόλασις για τους ανθρώπους και αμέριμνος αμαρτάνω κάθε στιγμή.
Θαυμάζοντας την ταπεινοσύνη του Οσίου οι Ερημίτες, του έβαλαν μετάνοια κι έλεγαν μεταξύ τους:
- Ότι ακούσαμε γι’ αυτόν, τα είδαμε και στην πραγματικότητα

[g_aggelos]

ΚΑΘΩΣ γύριζε μια μέρα στο κελλί του ο Όσιος Μακάριος, φορτωμένος φοινικόφυλλα για το εργόχειρό του, τον σταμάτησε ο διάβολος, έτοιμος να του επιτεθή, αλλά δεν μπορούσε. Μια ακατανίκητη δύναμι τον εμπόδιζε.
- Πολύ μ’ έχεις βασανίσει, Μακάριε, του φώναξε άγρια. Τόσα χρόνια σε πολεμώ και δεν μπορώ να σε ρίξω. Και τί περισσότερο από μένα κατορθώνεις εσύ; Νηστεύεις τάχα; Αμ’ εγώ ποτέ δεν τρώγω. Αγρυπνείς; Εγώ ούτε καν έχω ανάγκη από ύπνο. Ένα μόνο φοβερό έχεις που με τρομάζει.
- Ποιό είναι αυτό; ρώτησε με πολύ ενδιαφέρον ο Όσιος.
- Η ταπεινοφροσύνη, ωμολόγησε θέλοντας και μη ο διάβολος κι εξαφανίστηκε.

[g_aggelos]

ΔΥΟ ΑΔΕΛΦΙΑ πήγαν μαζί στην έρημο κι’ ασκήτευαν στην ίδια καλύβη. Ο διάβολος φθονώντας την αγάπη τους, βάλθηκε να τους χωρίση.
Ένα βράδυ ο νεώτερος πήγε ν’ ανάψη το λυχνάρι, έσπρωξε άθελά του το λυχνοστάτη, τον αναποδογύρισε και χύθηκε το λάδι. Ο μεγαλύτερος θύμωσε και του έδωσε ένα μπάτσο. Τότε ο πιο μικρός, χωρίς να ταραχτή, έσκυψε, του έβαλε μετάνοια και είπε ταπεινά:
- Συγχώρησε την απροσεξία μου, Αδελφέ. Τώρα αμέσως θα ετοιμάσω άλλο.
Την ίδια νύχτα ένας ειδωλολάτρης ιερεύς, που έτυχε να βρίσκεται μέσα στο ειδώλειο, άκουσε τα δαιμόνια να κάνουν δικαστήριο μεταξύ τους. Ένα απ’ αυτά ωμολόγησε ντροπιασμένο στον αρχηγό του:
- Πηγαίνω και κάνω άνω κάτω τους Μοναχούς. Μα τί φταίω, όταν κάποιος απ’ αυτούς γυρίζη και βάζη στον άλλο μετάνοια και μου καταστρέφη όλη τη δουλειά.
Ακούγοντας αυτά ο ειδωλολάτρης, έγινε ευθύς χριστιανός κι αποτραβήχτηκε στην έρημο. Σ’ όλη του τη ζωή κράτησε στην καρδιά του την ταπείνωσι και στο στόμα του είχε διαρκώς πρόχειρο το «συγχώρησόν με».

[g_aggelos]

ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ από τη Θηβαίδα έφεραν αλυσοδεμένο κάποιο δαιμονισμένο σ’ ένα Γέροντα Ερημίτη να τον κάνη καλά. Ο Όσιος εξώρκισε το πονηρό πνεύμα να φύγη από το πλάσμα του Θεού.
- Δε βγαίνω, φώναξε εκείνο, αν δε μου ειπής πρώτα ποιοί είναι τα ερίφια και ποιοί τα αρνία, που λέει ο Χριστός.
- Εγώ είμαι από τα ερίφια, αποκρίθηκε ο Γέροντας. Οσο για τα αρνία Του, Εκείνος τα γνωρίζει.
- Η ταπείνωσί σου με διώχνει, φώναξε φοβισμένο το δαιμόνια, και βγήκε από τον δυστυχισμένο, που είχε τόσο βασανίσει.

[g_aggelos]

ΜΙΛΩΝΤΑΣ για ταπεινοφροσύνη κάποιος σοφός Γέροντας, έλεγε τ’ ακόλουθα αξιοπρόσεχτα:
- Όταν βάλης μετάνοια στον αδελφό σου και ζητήσης ταπεινά συγχώρησι, διώχνεις παρευθύς κάθε ενέργεια του πονηρού εναντίον σου. Ο μυλωνάς δένει τα μάτια του ζώου που γυρίζει το μύλο για να μη στρέψη και του φάγη το μισθό του. Ας κάνωμε κι εμείς το ίδιο. Δένοντας τα μάτια μας με την ταπεινοφροσύνη, δε θα βλέπωμε τα λίγα καλά μας έργα για να υπερηφανευώμαστε και να χάνωμε το μισθό μας.
Ο Θεός παραχωρεί να μας προσβάλουν καμιά φορά ακάθαρτοι λογισμοί, για να μη υψηλοφρονούμε, αλλά γι’ αυτούς και μόνο να κατακρίνωμε τον εαυτό μας. Κάτι τέτοιοι λογισμοί γίνονται σκεπάσματα του μικρού καλού που έχομε τυχόν κάνει. Εκείνος που κατηγορεί διαρκώς τον εαυτό του δεν χάνει το μισθό του.

[g_aggelos]

ΚΑΠΟΙΟΣ αδελφός ρωτούσε έναν από τους μεγάλους Γέροντας, τί είναι ταπεινοφροσύνη.
- Ταπεινοφροσύνη, τέκνον μου, είναι να νοιώθης πάντοτε τον εαυτό σου αμαρτωλό και χειρότερο από όλους τους ανθρώπους, εξήγησε ο Γέροντας. Είναι μεγάλο κατόρθωμα αυτό και δύσκολο. Μπορείς όμως να το αποκτήσης, βάζοντας τον εαυτό σου σε ακατάπαυστο κόπο.
- Μα πως είναι δυνατόν αν βλέπης διαρκώς τον εαυτό σου χειρότερο απ’ όλους; απόρησε ο αδελφός.
- Μάθε να βλέπης τα προτερήματα των άλλων και τα δικά σου σφάλματα και ζήτει κάθε μέρα γι’ αυτά συγχώρησι από τον Θεό, και θα το κατορθώσης, συμβούλεψε ο Όσιος.

[g_aggelos]

ΕΝΑΣ πολύ ταπεινός σε κάποιο Κοινόβιο, ακολουθώντας πιστά την προτροπή του αποστόλου «αλλήλων τα βάρη βαστάζετε», όταν έσφαλλε κανένας από τους Μοναχούς, έπαιρνε αυτός την ευθύνη, κατηγορούσε τον εαυτό του και δεχόταν ευχαρίστως τις τιμωρίες που του επέβαλλαν.
Μερικοί Καλόγεροι όμως που δεν έβλεπαν την αρετή του αδελφού, αλλά κάποια αδεξιότητα που είχε στο εργόχειρο – ήταν λίγο αργός, τον κατηγορούσαν συχνά και έλεγαν μεταξύ τους:
- Κύτταξε κει πόσα σφάλματα κάνει διαρκώς και για τίποτε δεν είναι ικανός.
Ο Ηγούμενος όμως, που ήξερε καλά πόσο ενάρετος ήταν ο αδελφός, έλεγε σ’ εκείνους που τον κατηγορούσαν:
- Προτιμώ ένα δικό του ψαθί, πλεγμένο με ταπεινοσύνη, από όσα φτιάχνετε εσείς με υπερηφάνεια.
Μια μέρα, που έπιασε πάλι ο Ηγούμενος τους καλογήρους να κατακρίνουν τον αδελφό για την αδεξιότητα του, πήρε από τα χέρια τους τα καλάθια που έπλεκαν και τα πέταξε στη φωτιά, που ήταν αναμμένη στη μέση της αυλής. Πέταξε μαζί και το καλάθι του ταπεινού αδελφού. Όλων των άλλων έγιναν σε λίγο στάχτη, το δικό του βγήκε ακέραιο από τη φωτιά.
Βλέποντας αυτό το θαύμα οι φιλοκατήγοροι καλόγεροι, έβαλαν μετάνοια στον αδελφό και του ζήτησαν συγνώμη. Από τότε τον τιμούσαν σαν πνευματικό Πατέρα.

[g_aggelos]

ΕΝΑΣ νέος ευσεβής πήγε να επισκεφθή κάποιον Γέροντα Ερημίτη.
- Πώς περνάς, Αββά; τον ρώτησε.
- Πολύ άσχημα, παιδί μου.
- Γιατί, Αββά;
- Έχω σαράντα χρόνια εδώ, αποκρίθηκε ο Γέροντας στενάζοντας βαθειά, που δεν κάνω τίποτε άλλο από το να καταριέμαι κάθε μέρα τον ίδιο μου τον εαυτό, αφού στην προσευχή, που κάνω, λέω στον Θεό: «επικατάρατοι οι εκκλίνοντες από των εντολών σου».
Ακούοντας τον Ερημίτη να μιλάη έτσι για τον εαυτό του, θαύμασε την ταπεινοσύνη του ο νέος κι αποφάσισε να τον μιμηθή.

[g_aggelos]

ΚΑΠΟΙΟΣ Γέροντας, με μεγάλη πείρα στα πνευματικά, συμβουλεύει έτσι τους Αναχωρητάς:
- Αν πήγες να μείνης σ’ όλη σου τη ζωή στα βάθη της ερήμου, μην αφήσης ποτέ το λογισμό σου να σε ξεγελάση πως έκανες κάτι σπουδαίο. Πείσε μάλλον τον εαυτό σου πως είσαι ένα αγρίμι, διωγμένο από την πόλι και δεμένο στην ερημιά, για να μη δαγκώνη τους ανθρώπους.

[g_aggelos]

ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ περιστατικό διηγήθηκε ένας από τους γέροντας στους νεωτέρους αδελφούς:
Δύο φίλοι συμφώνησαν ν’ ασκητέψουν. Πήγαν στην έρημο κι έφτιαξαν μια καλύβα, αλλά δεν κύτταξαν να βρουν Πνευματικό για να τους καθοδηγή. Έτσι παρανόησαν το σχετικό με τον πνευματικό ευνουχισμό ρητό του Ευαγγελίου και αυτοευνουχίσθησαν για να πάνε ευκολώτερα στη Βασιλεία των Ουρανών. Όταν το έμαθε ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας, όχι μόνο τους επετίμησε αυστηρότατα, αλλά και από τη θεία Κοινωνία τους εχώρισε. Εκείνοι όμως, εξακολουθώντας να νομίζουν την πράξι τους θεάρεστη, δε δέχτηκαν το επιτίμιο. Αγανακτισμένοι, πήγαν στον Πατριάρχη Ιεροσολύμων να βρουν το δίκαιο τους. Σαν τ’ άκουσε εκείνος, τους μάλωσε πιο πολύ και τους είπε πως δεν ήσαν άξιοι να κοινωνήσουν. Από τα Ιεροσόλυμα πήγαν στη Ρώμη για να διαμαρτυρηθούν στον Πάπα, αλλά τα ίδια άκουσαν κι εκεί.
Τέλος στην απελπισία τους σκέφτηκαν τον Επίσκοπο της Κύπρου τον Άγιο Επιφάνιο.
- Οι Αρχιεπίσκοποι, έλεγαν μεταξύ τους οι τιμωρημένοι, έχουν συμφέρον να υποστηρίζη ο ένας τον άλλον. Ο Κύπρου όμως είναι άγιος άνθρωπος και φωτισμένος από τον Θεό. Αυτός δεν χαρίζεται σε κανένα και θα μας δικαιώση.
Μόλις όμως βγήκαν στην Κύπρο, προτού ακόμα φθάσουν από το λιμάνι στην Επισκοπή, αποκαλύφθηκε στον Άγιο ο ερχομός τους. Έστειλε τότε άνθρωπο να τους πη να μη τολμήσουν να παρουσιασθούν μπροστά του, αλλά να φύγουν αμέσως από τη νήσο.
Για πρώτη φορά τότε εκείνοι οι δυστυχισμένοι κατάλαβαν την πλάνη τους κι είπαν μεταξύ τους:
- Πρέπει να έχωμε σφάλλει και να είμαστε πολύ ένοχοι. Γιατί, αν οι άλλοι Αρχιερείς μας αδικούν, πώς είναι δυνατόν να μας αδική κι αυτός εδώ ο άνθρωπος του Θεού, χωρίς ακόμη να φανούμε μπροστά του;
Σαν ταπεινώθηκε η καρδιά τους κι είδαν το λάθος τους, ο Θεός πληροφόρησε τον Άγιο Επιφάνιο κι έστειλε πάλι απεσταλμένο να τους φέρη κοντά του. Τους συμβούλεψε, τους εξωμολόγησε, τους παρηγόρησε και τους έλυσε τον κανόνα. Ύστερα τους έστειλε πίσω στην Αίγυπτο μαζί με συστατικό γράμμα για τον Πατριάρχη, στον οποίο έγραψε μεταξύ άλλων κι αυτά τα συγκινητικά λόγια: «Δέξου, τίμιε Πάτερ, τα τέκνα σου εν μετανοία και ταπεινώσει».
- Όταν ταπεινωθή ο άνθρωπος κι αναγνωρίση το σφάλμα του, κατέληξε ο Γέροντας που διηγήθηκε την ιστορία, η Χάρις του Θεού πληροφορεί και τους άλλους να γίνωνται επιεικείς.