Σάββατο, 10 Ιούλιος 2010 - Συντάχθηκε απο τον/την Romfea.gr
.....
Το Άγιο Όρος είναι συνώνυμο των πνευματικών αγώνων και της αγιότητας. Πως εξελίσσεται και αλλάζει η ζωή του Αγίου Όρους στις αρχές του 21 αιώνα;
Αλλάζει και παραμένει η ίδια. Από τη μια πλευρά, υπάρχει αυτό το οποίο περιέγραψε στις σημειώσεις του ο Ρώσος προσκυνητής του 18 αιώνα μοναχός Βασίλειος Γρηγορόβιτς – Μπάρσκυ.
Εάν τις διαβάσετε θα καταλάβετε πως η καθημερινή ζωή των μοναχών δεν άλλαξε καθόλου. Και το λέγω μάλιστα, διότι πρόσφατα το ευρισκόμενο από πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη Πνευματικό Κέντρο «Αγιορειτική Εστία», το οποίο είναι κάτι σαν την αντιπροσωπεία του Άθω τις μετέφρασε και εξέδωσε στην Ελληνική γλώσσα.
Εφόσον ο ίδιος ήμουνα υπεύθυνος της έκδοσης, τις μελέτησα επισταμένως και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι αυτά που περιγράφει αποτελεί και την δική μας πραγματικότητα του 21 αιώνα.
Φυσικά, αυτά που άλλαξαν είναι οι η επιστημονική και η τεχνολογική εξέλιξη, την οποία δε μπορούμε να παραβλέψουμε. Όταν ήρθα στο Άγιο Όρος το 1975, δεν υπήρχε πουθενά ούτε ο ηλεκτρισμός, ούτε η κεντρική θέρμανση, αλλά ούτε και οι ηλιακές μπαταρίες, οι οποίες παράγουν ενέργεια για τις Σκήτες και τις Ιερές Μονές.
Όμως το γεγονός ότι χρησιμοποιούμε αυτά τα εφευρήματα δεν σημαίνει καθόλου, ότι επηρεάζουν κατά κάποιο τρόπο τη ζωή μας, τις πράξεις μας και τη μοναχική μας αποστολή, η οποία παραμένει ίδια.
Όπως παλαιά χρησιμοποιούσαμε κάποια εργαλεία όπως φτυάρια και δικέλλες, έτσι χρησιμοποιούμε σήμερα εκείνα τα επιτεύγματα, τα οποία μας προσφέρει η πρόοδος.
Το Άγιο Όρος είναι, βέβαια, ένα παράδειγμα προς μίμηση για κάθε πιστό Ορθόδοξο χριστιανό. Και δε θα είναι υπερβολή να πούμε ότι μετά τους Αγίους Τόπους το Άγιο Όρος είναι το δεύτερο κατά τη σημασία του προσκύνημα για όλους τους Ορθοδόξους.
Εμείς, οι οποίοι μένουμε μόνιμα στο Άγιο Όρος (περίπου 1800 μοναχοί), φυσικά και διαφέρουμε ο ένας από τον άλλο, διότι επιτελούμε και διάφορα διακονήματα, έχουμε διαφορετική ιδέα του μοναχισμού και τρόπους της επιτεύξεως της σωτηρίας.
Ο Θεός δίνει στον καθένα τη δική του πορεία. Εφόσον η Ορθοδοξία δεν καταργεί την ελευθερία μας αλλά αντίθετα, μας αποκαλύπτει το νόημα της αυθεντικής ελευθερίας, αυτό θα το αισθανθείτε στο Άγιο Όρος.
Σε ένα τόπο, στο Άγιο Όρος, θα βρείτε διάφορα είδη του μοναχικού πολιτεύματος: το κοινόβιο, το ιδιόρρυθμο, το κελιοτικό, το αναχωρητικό. Διατί δεν περιορίζονται όλα σε μια τάξη και δομή; Διότι οι Άγιοι Πατέρες σεβόμενοι την ελευθερία του ανθρώπου, του προσέφεραν την επιλογή και ο άνθρωπος, ανάλογα με την εσωτερική του διάθεση, επιλέγει ένα από τους χαραγμένους προορισμούς.
Φυσικά, θυμόμαστε ότι με όλη αυτή την ελευθερία μας, ο κυριότερος σκοπός είναι να επιδιώκουμε τη σωτηρία, να επιδιώκουμε τον Χριστό. Βεβαίως ο καθένας ευρίσκεται στο δικό του σκαλοπάτι στην πορεία προς αυτό το σκοπό: ο ένας το έχει φτάσει, ο άλλος μόλις ξεκίνησε, και ο τρίτος είναι στη μέση του δρόμου.
Για αυτό το λόγο καλώ όσους βρεθούν στο Όρος να μη λησμονείτε ότι χωρίς να ξέρουν σε ποια εσωτερική διάθεση και σε ποια φάση της επιτεύξεως του μοναχικού ιδεώδους ευρίσκεται κάθε μοναχός, οι άνθρωποι ενίοτε σκανδαλίζονται.
Τους φαίνεται ότι ο μοναχός κάτι δεν κάνει ή δε λέι καλά, το κρίνουν από τη δική τους κοσμική άποψη. Χωρίς να ξέρουν τι πέρασε αυτός ο μοναχός και ποιο θα είναι το επόμενο του βήμα, σε ποιο βαθμό της ταπείνωσης και μετάνοιας ευρίσκεται, ο άνθρωπος, ο οποίος επεμβαίνει από τον κόσμο σε αυτή τη πνευματική ζωή, μπορεί να σκανδαλισθεί και να διερμηνεύσει εσφαλμένα τα λόγια ή τις πράξεις κάποιου αδελφού.
Είναι πολύ συγκινητικό να βλέπει κανείς με τι αγάπη ο Κύριος κρατάει τον καθένα από το χέρι του, οδηγώντας στη σωτηρία, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητές του, το χαρακτήρα και τις βιοτικές περιστάσεις: όλα αυτά είναι προσωπικά.
Στη Ρωσία ευλαβούνται πολύ οι Αγιορείτες ασκητές του 20 αιώνα όπως ο Όσιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, ο Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής και τα τελευτία χρόνια ο Γέροντας Παίσιος. Πως διατηρείται η μνήμη αυτών των εξαιρετικών μορφών στο Άγιο Όρος;
Βεβαίως, είναι οι εξαιρετικές ασκητές του Αγίου Όρους, τους οποίους γωνρίζουμε πολύ καλά. Παραδείγματος χάριν, τον Όσιο Σιλουανό τον Αθωνίτη τοποθετούμε στην ίδια σειρά με εκείνους τους μεγάλους ασκητές όπως ο Παϊσιος Βελιτσκόφσκυ, ο εργάτης της νοερής προσευχής, ο Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ, ο πατήρ Ιωάννης Κρονστάνδης.
Από την άλλη μεριά, έχουμε παράδειγμα του Όσίου Ιωσήφ του Σπηλαιώτη, ο οποίος γνώρισε τον Θεό άμεσα και απέκτησε το χάρισμα της νοερής καρδιακής προσευχής. Οι μαθητές του άλλαξαν εντελώς την πορεία της Αθωνικής ιστορίας: σαν να ενέπνευσαν νέα ζωή στα Αγιορειτικά μοναστήρια, αποκαθιστώντας τις μοναχικές κοινότητες.
Υπάρχει και ο πατήρ Παϊσιος (είναι σχεδόν σύγχρονός μας), ο οποίος βοήθησε πολύ σε πολλούς ανθρώπους και όχι μόνο με τη προσωπική επικοινωνία και τις προσευχές, αλλά και με τις διδαχές, τις οποίες οι άνθρωποι ελάμβαναν από τις επιστολές του. έχουμε αυτούς τους ασκητές ως διδασκάλους και ως πρόσφατα παραδείγματα για το μοναχικό μας βίο.
Ο Κύριος για κάθε εποχή με πολλή σοφία επιλέγει τους ανθρώπους, οι οποίοι είναι ποιο κατάλληλοι και προσφέρουν περισσότερο όφελος ακριβώς αυτή την εποχή και με αυτές τις περιστάσεις.
Όμως από όλους τους ανθρώπους, στους οποίους αναφερθήκατε, δεν κάνατε λόγο για τον Γέροντα Πορφύριο, ο οποίος μεταχειριζόταν στην επικοινωνία με τους ανθρώπους πολύ προσιτά και απολύτως απλά και κατανοητά από τον καθένα λόγια.
Π.χ. έλεγε ότι είναι δύσκολο να μιλάς με έναν άνθρωπο όταν του λες: «Με τον κάνεις αυτό, μη το λες αυτό». Πρέπει να ξεκινήσεις την επικοινωνία του έτσι: «Για κάνε αυτό, προσπάθησε να ξεκινήσεις από αυτό, κάνε αυτό και αυτό». Δεν έλεγε κάτι απαγορευτικό, αλλά έλεγε ότι πρέπει να μάθουμε να αγαπούμε τον Θεό.
Και έλεγε ότι εάν θα ακολουθήσουμε αυτή την πορεία και θα προσπαθήσουμε να αγαπούμε τον Θεό, τα υπόλοιπα θα έρθουν μόνα τους. Αυτό, βέβαια,διαφέρει λιγάκι από εκείνο, το οποίο και πως δίδαξαν οι αρχαίοι πατέρες, όμως για την εποχή μας, για τον σύγχρονο άνθρωπο αυτή η γλώσσα και αυτός ο τρόπος της μεταδόσεως της θείας αλήθειας είναι ο περισσότερα αποτελεσματικός.
.....
Μετάφραση από τα Ρωσικά: Πρακτορείο Εκκλησιαστικών Ειδήσεων «Romfea.gr»