Ψυχοφελή μηνύματα...

[toula]

Ο φύλακας-άγγελος της Αγίας Τραπέζης

Κάποιο βράδυ ένας ιερέας, πήγε κάπως αργά στην εκκλησία, γιατί είχε ξεχάσει κάτι που έπρεπε οπωσδήποτε να το πάρει, ξεκλείδωσε την πόρτα και μπήκε μέσα. Ήταν σκοτεινά. Από την Ωραία Πύλη, την οποία είχε ξεχάσει ανοιχτή {δεν είχε τραβήξει την κουρτίνα), βλέπει έναν αστραφτερό Αγγελο με ξίφος πύρινο στο χέρι, να στέκεται δίπλα στην Αγία Τράπεζα! Τρόμαξε τόσο πολύ, που τράπηκε σε φυγή! Φοβήθηκε! Φτάνοντας στον Νάρθηκα (ο Ναός ήταν μεγάλος), ακούστηκε μία φωνή: "Στάσου!" Στάθηκε, λοιπόν, κοκκάλωσε, μαρμάρωσε!
Μη φοβάσαι, του είπε πολύ γλυκά η φωνή. Είμαι ο Αγγελος - φύλακας του Ναού. Όταν μία Τράπεζα σε έναν Ναό καθαγιάζεται και γίνεται Αγία, ο Κύριος, ο Παντοκράτωρ, ο Βασιλεύς των βασιλευόντων και Κύριος των κυριευόντων, τοποθετεί έναν ακοίμητο Αγγελο - φύλακα δίπλα στην Αγία Τράπεζα.

Σε όλη αυτή τη διάρκεια που έλεγε ο Αγγελος αυτά στον ιερέα, αυτός ήταν ακίνητος στον Νάρθηκα και άκουγε έντρομος, με την πλάτη προς το Ιερό.
Και συνέχισε με ακόμη πιο γλυκιά φωνή ο Άγγελος:
Έλα, γύρισε, κλείσε σε παρακαλώ την Ωραία Πύλη, που ξέχασες ανοιχτή.
(Ο Αγγελος είπε στον ιερέα "σε παρακαλώ". Πόσοι από εμάς λέμε στον συνάνθρωπο μας "σε παρακαλώ;" Πόσοι;).
Γύρισε ο ιερέας, (του είχε φύγει ο φόβος, μέσα του βασίλευε γαλήνη) και δεν είδε πλέον τον Αγγελο. Προχώρησε διστακτικά, αλλά τώρα χωρίς φόβο,με σεβασμό. Με δέος έπιασε την κουρτίνα της Ωραίας Πύλης και σιγά - σιγά την έκλεισε.
Μέσα του όμως άρχισε να αναρωτιέται: "Μην ήταν φαντασία μου; Μήπως ονειρευόμουν; Μήπως έχω παραισθήσεις;".
Ως απάντηση, όμως, άκουσε μυριάδες Αγγελικές φωνές να ψάλλουν το"Άξιον εστί". Δεν άντεξε στο άκουσμα της γλυκιάς αυτής αγγελικής ψαλμωδίας και λιποθύμησε! Έπεσε κάτω!

Όταν ύστερα από λίγο συνήλθε, πήγε σπίτι του και δεν μίλησε σε κανέναν.
Μετά από 15 χρόνια διηγήθηκε το συμβάν, λίγο πριν πεθάνει.
Έτσι, σε κάθε Ναό, δίπλα στην Αγία Τράπεζα, υπάρχει ένας Άγγελος, που εμείς δεν τον βλέπουμε, αλλά εκείνος μας παρακολουθεί σιωπηλά !!!

[toula]

Κλήρος και λαός ένα σώμα(Αγ.Ιωάννη Χρυσοστόμου)

Όταν έρχεται ή ώρα της τελέσεως των ύπερθαυμάστων μυστηρίων εύχεται ό ιερεύς στο λαό καί ό λαός στον Ιερέα, αφού ή φράση «καί μετά του πνεύματος σου» δε σημαίνει τίποτε άλλο από αυτήν την ανταπόδοση της ευχής.
Άλλα καί οι ευχές πού αναπέμπονται κατά την τέλεση της Ευχαριστίας λέγονται από κοινού. Δεν προσφέρει λοιπόν την Ευχαριστία ό ιερέας μόνος, αλλά μαζί του καί όλος ό λαός. Κάνει την αρχή βέβαια ό ιερέας με τον πρώτο λόγο, αλλά, αφού, στη συνέχεια, συμφωνήσουν όλοι ότι «άξίως καί δικαίως» γίνεται τούτο, τότε αρχίζει την ευχή της Ευχαριστίας.
Καί γιατί θαυμάζεις ακούγοντας ότι ό λαός εύχεται μαζί με τον ιερέα, όταν αυτός ό λαός καί με αυτά τα ίδια τα χερουβείμ καί τίς άνω δυνάμεις τους ιερούς εκείνους ύμνους αναπέμπει;

Όλα αυτά σας τα είπα για να εννοήσετε, ότι ό κάθε πιστός πρέπει να δείχνει άγρυπνο ενδιαφέρον να μάθει ότι όλοι μαζί αποτελούμε ένα σώμα καί έχουμε τόση διαφορά μεταξύ μας, όση έχει το ένα μέλος του σώματος από το άλλο καί να μην επιρρίπτουμε όλες τίς ευθύνες στους ιερείς, αλλά όλοι να ενδιαφερόμαστε για την Εκκλησία καί να φροντίζουμε γι' αυτή σαν δικό μας σώμα. Έτσι, άλλωστε, θα αισθανόμαστε περισσότερη ασφάλεια καί θα έχουμε καλύτερη επίδοση στον αγώνα της αρετής.

"Ακουσε λοιπόν πώς ζητούσαν τη γνώμη των πιστών για διάφορα ζητήματα, κατά την εποχή των αποστόλων:
Όταν επρόκειτο να χειροτονήσουν τους επτά διακόνους οί απόστολοι, συζήτησαν πρώτα με το λαό. Το ίδιο έκανε καί ό Πέτρος για την εκλογή του Ματθία: Συζήτηση με όλους εκείνους πού ήταν παρόντες κατά την ώρα εκείνη, άνδρες καί γυναίκες. Διότι όσα γίνονται στην Εκκλησία δε γίνονται για να αυξάνει ή αύταρχικότης των υπευθύνων, ούτε ή δουλοπρέπεια των αρχομένων, έφ' όσον ή εξουσία (των ποιμένων) είναι πνευματική καί ή υπεροχή της έγκειται στο ότι εκείνοι υποβάλλονται σε περισσότερους κόπους καί αναλαμβάνουν μεγαλύτερες φροντίδες για σας κι όχι στην επιζήτηση περισσοτέρων τιμών.

Πρέπει τελικά να ζούμε όλοι μέσα στην Εκκλησία σαν μια οικογένεια, σαν ένα σώμα, έτσι πρέπει να σκεπτόμαστε. Όπως ακριβώς καί βάπτισμα ένα υπάρχει καί ευχαριστιακή τράπεζα μία καί πηγή μία καί κτίση μία καί Πατέρας ένας.

ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ Ε,Π.Ε. Τόμος 19ος, σελ. 486,488

[toula]

Ο Άγιος Παίσιος περί πατρίδος

«Ό Γέροντας, ξερριζωμένος άττό την βρεφική του ηλικία, και έχοντας ζήσει την φρίκη του πολέμου και της Κατοχής, γνώριζε από την πείρα του ότι το να διάγωμεν ήρεμον και ήσύχιον βίον είναι μεγάλη ευλογία. Αγαπούσε την Πατρίδα και έλεγε: «Και ή Πατρίδα είναι μία μεγάλη οικογένεια». Δεν επεδίωκε το εθνικό μεγαλείο, την δόξα και την ισχύ με την κοσμική έννοια, αλλά την ειρήνη, την πνευματική άνοδο και την ηθική ζωή των πολιτών, για να μας βοηθά ό Θεός. Όπως οί Προφήτες του Ισραήλ συμμετείχαν στην ζωή του έθνους ενεργά με τον τρόπο τους, προσεύχονταν, θρηνούσαν, έλεγχαν βασιλείς, κήρυτταν μετάνοια και προφήτευαν για τα επερχόμενα δεινά, το ίδιο και ό Γέροντας δεν ήταν αδιάφορος και απαθής στα θέματα της πατρίδος. Ό προφήτης δεν ήταν εθνικιστής πού έλεγε: «Δια Σιών ου σιωπήσομαι». Το ίδιο και ή στάση του Γέροντα ήταν καθαρά πνευματική... Υπερασπιζόμενος την ελληνικότητα της Μακεδονίας άνήρτησε στο άρχονταρίκι του το κείμενο του προφήτη Δανιήλ πού αναφέρεται στον βασιλέα των Ελλήνων Αλέξανδρο και δί­πλα του μία μεγάλη χάρτινη εικόνα ενός Αγγέλου από Σερβικό Μοναστήρι, να δεί­χνει το κείμενο». Ή πατρίδα, λοιπόν, είναι μία μεγάλη οικογένεια, έλεγε ό μακαριστός Γέρων Παίσιος, εννοώντας προφανώς ότι είναι δικαιολογημένη ή έμφυτη αγάπη του ανθρώπου προς τον τόπο οπού γεννήθηκε. αρκεί να μην γίνεται αυτή ή αγάπη αιτία να λησμονούμε τα καθήκοντα μας προς τον Θεό. Κατά θαυμαστό τρόπο ή επισήμανση αυτή μας θυμίζει την διδασκαλία του Με­γάλου Βασιλείου για το θέμα: «Την ένεγκουσαν και θρέψασαν πατρίδα ϊσα γονεύσι τιμάν», δηλαδή πρέπει να τιμούμε την πατρίδα μας, όπως ακριβώς τιμούμε τους γονείς μας.

[toula]

Ο ναός μοιάζει με τον ουρανό(Αγ.Ιωάννου Χρυσοστόμου)
Αγ.Ιωάννου Χρυσοστόμου-Εις Ψαλμούς 133,Ε.Π.Ε.7

Ό οίκος του Θεού μοιάζει με ουρανό καί όπως ακριβώς δεν είναι θεμιτό σε καμιά από τίς αντίθετες δυνάμεις να μπει σ'αυτόν, έτσι μήτε στον οίκο του Θεού. Σκέψου, άνθρωπε, πόσο μεγάλη αξία απολαμβάνεις, πού καί ό ίδιος βέβαια έγινες ναός καί πόση θά' ταν σωστό να προσφέρεις καθαρότητα.
Πώς όμως θα μπορούσες να προσφέρεις την καθαρότητα;
"Αν διώξεις κάθε πονηρό λογισμό, αν κάμεις το χώρο της διάνοιας απροσπέλαστο στίς διαβολικές ενέργειες, όπως ακριβώς αν μένεις στα άδυτα των Αγίων καλλωπίζοντας την διάνοια σου.
Διότι, αν στον ιουδαϊκό ναό δεν ήταν κάθε τόπος, βατός σε όλους, αλλά υπήρχαν διάφορες διακρίσεις καί ό ένας ήταν για τους προσήλυτους, ο άλλος για τους εκ γενετής Ιουδαίους, ό άλλος για τους Ιερείς, ό άλλος μονάχα για τον αρχιερέα καί μήτε πάντοτε γι' αυτόν, αλλά μια φορά το χρόνο, κατάλαβε πόση αγιοσύνη σου χρειάζεται πού δέχτηκες, πολύ μεγαλύτερα σύμβολα από κείνα πού δέχτηκαν τότε τα αγία των αγίων.
Γιατί δεν έχεις τα Χερουβίμ, αλλ' έχεις ένοικο τον ίδιο το δεσπότη των Χερουβίμ, μήτε στάμνα καί μάννα καί λίθινες πλάκες καί τη ράβδο του Ααρών, αλλά δεσποτικό σώμα καί αίμα καί πνεύμα αντί για το γράμμα καί χάρη πού είναι ακατάληπτη στον ανθρώπινο λογισμό καί απερίγραπτη δωρεά. "Οσο μεγαλύτερα σύμβολα καί φρικτά μυστήρια αξιώθηκες, τόσο μεγαλύτερη υπευθυνότητα έχεις για την αγιοσύνη καί σου αξίζει περισσότερο να κολαστείς, αν παραβείς τα παραγγέλματα.

[toula]

Ο όσιος στάρετς Βαρσανούφιος της Όπτινα μιλά για την αγάπη

Στήν μεσημεριανή τράπεζα (26 Σεπτεμβρίου 1909) ό π. Βαρσανούφιος είπε δυο λόγια:
— Είναι υποχρέωση καί καθήκον μου, πατέρες καί αδελφοί, σήμερα, μνήμη του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, να σας υπενθυμίσω, ότι κάθε χριστιανός καί ιδιαίτερα ό μοναχός πρέπει να φροντίζει να έχει ειρήνη καί με τον Θεό καί με τους ανθρώπους. Ό "Αγιος Ιωάννης λέγει, πώς ό άνθρωπος δεν μπορεί να αγαπήσει, τον Θεό, αν δεν αγαπάει τον αδελφό του. Διαφορετικά αυτός ό άνθρωπος θα είναι ψεύτης. Για αυτό, σας ικετεύω, μην επιτρέπετε στον εαυτό σας, να εμφωλεύει κακία, μέσα σας για κανέναν, αλλά να αγαπάτε όλους τους ανθρώπους.
Ό εωσφόρος, πού κάποτε ήταν ό ανώτερος άγγελος, αγωνίζεται ακατάπαυστα να σπέρνει στίς καρδιές των ανθρώπων κακία, έχθρα καί κάθε είδους επανάσταση κατά του Θεού. Ξεσήκωσε διωγμούς εναντίον των χριστιανών. Προκάλεσε αιρέσεις, διαμάχες, αναστατώσεις. Καί τώρα το ϊδιο προσπαθεί να κάμει. Καί άλλοίμονο, άλλοίμονο, πατέρες! Πολλές φορές το πετυχαίνει!
Τί ακούω; Όλο γκρίνιες καί γογγυσμό, ό ένας εναντίον του άλλου. Μου έρχονται εδώ με παράπονα. Τους λέω: «Πρέπει να τα βρήτε, να συμφιλιωθήτε, να ζητήσετε συγγνώμη κάνετε καί καμμιά μετάνοια...» Δυστυχώς πολλοί δεν το αποφασίζουν, με αποτέλεσμα, όλο καί χειροτερεύει το κακό.

Όχι έτσι, άγιοι πατέρες! Όχι κι έτσι! Ό μοναχός πρέπει να είναι γεμάτος αγάπη για τον Θεό καί για τον πλησίον. Τί είναι ό μοναχός; Ό έκπληρωτής όλων των εντολών του Θεοϋ. Όλες οι εντολές ανακεφαλαιώνονται σε δύο: «Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου- καί τον πλησίον σου ως σεαυτόν». Οι δύο πρώτες εντολές συμπεριλαμβάνουν όλες τίς υπόλοιπες-ολόκληρο τον νόμο. 0ι άγγελοι στον ουρανό είναι γεμάτοι από αγάπη. Όλόκληρη ή ζωή του μονάχου στηρίζεται στην αγάπη.
Οί μεγάλοι γέροντες μας Λεωνίδας, Μακάριος, Αμβρόσιος καί Ανατολίας, ήσαν γεμάτοι από αγάπη. Με τί δόξα, με τί τιμή έκοσμούντο στην επίγεια ζωή τους! Απόδειξη είναι το ακόλουθο περιστατικό:
Ό π. Ιωάννης της Κρονστάνδης είχε καλέσει τον π. Άνατόλιο να συλλειτουργήσουν μαζί. Στήν λειτουργία, ο π. Ιωάννης είδε τον π. Ανατόλιο να συλλειτουργεί με αγγέλους. Δεν γνωρίζω, αν τους έβλεπε καί ό ίδιος.
Γι' αυτό σήμερα το θεώρησα απαραίτητο να σας υπενθυμίσω την υψηλή μας κλήση ώς μοναχών. Να επικρατεί ανάμεσα μας αγάπη καί ομόνοια.
Ένας γέροντας, ό ιερομόναχος Ιγνάτιος, ό όποιος κοιμήθηκε πρίν από δέκα χρόνια, μου είχε ειπεί: «Στά χρόνια τα δικά μου, Ολοι οί πατέρες της Οπτινα διακρίνονταν για την αγάπη πού είχαν μεταξύ τους όλοι. Καί πιο πολύ οί πατέρες της Σκήτης».
Μακάρι καί εμείς, πατέρες, να τους μιμηθούμε.

Δεν το κρύβω. Μερικοί από σας εξέφρασαν την επιθυμία για μια ανώτερη καί υψηλότερη ζωή, για περισσότερη άσκηση. Μα, πατέρες μου, τί ανώτερο, τί καλύτερο αγώνισμα από το να συγχωρήσεις εκείνους πού σε πρόσβαλαν, πού σε ύβρισαν καί να υπομένεις τον αδελφό σου;
Θυμάστε το περιστατικό, πού αναφέρεται στον βίο του αγίου Παχωμίου. "Ενας μοναχός τον παρακάλεσε:
- Γέροντα, δώσε μου ευλογία, να πάω να μαρτυρήσω. Θέλω να μαρτυρήσω για τον Χριστό!
— Σέ συμβουλεύω, του είπε ό άγιος, να παραμείνεις στο μοναστήρι καί να υπηρετείς τους αδελφούς σου. Να υπομένεις τίς οποίες αδυναμίες τους. Άπαρνήσου το θέλημα σου. Καί όλα θα σου λογισθούν σαν μαρτύριο.
Βλέπετε αδελφοί; Ό μοναχός, πού υπομένει με ειρήνη τους πειρασμούς των αδελφών του, θα λάβει μαρτυρικό στέφανο.

πηγή-«Ρήματα Ζωής»εκδ.Ι.Μ.Πρεβέζης

[toula]

ΑΒΒΑ ΔΩΡΟΘΕΟΥ-Μαθήματα κολυμβησης

Πολλοί άνθρωποι,για πολλούς λόγους κολυμπούν στη θάλασσα. Μερικοί άπ' αυτούς ξέρουν πραγματικά καλό κολύμπι και όταν έρχεται καταπάνω τους το κύμα, σκύβουν και λουφάζουν από κάτω του μέχρι να περάσει. Έτσι εξακολουθούν να κολυμπούν ακίνδυνα. "Αν όμως θελήσουν ν' αντισταθούν, το κύμα τους σπρώχνει έξω και τους εκσφενδονίζει πολύ μακριά. Πάλι, μόλις αρχίσουν να κολυμπούν έρχεται καταπάνω τους άλλο κύμα. "Αν πάλι αντισταθούν, πάλι το κύμα θα τους σπρώξει και θα τους -πετάξει έξω και το μόνο ττού κατορθώνουν είναι να συντρίβονται, χωρίς καθόλου να προχωροϋν. "Αν όμως, όπως είπα, σκύψουν και ταπεινωθουν κάτω άπό το κύμα, αυτό περνάει χωρίς να τους κάνει κακό. Εξακολουθούν τότε να κολυμπούν όσο θέλουν και τελειώνουν τη δουλειά τους. Το ίδιο συμβαίνει και με τους πειρασμούς. "Αν κανείς βαστάσει τον πειρασμό με υπομονή και ταπείνωση, τον ξεπερνάει χωρίς να πάθει κακό. Αν όμως παραμείνει με την καρδιά γεμάτη λύπη και ταραχή και θεωρώντας καθέναν αίτιο του κάκου που του συμβαίνει, κολάζει τον εαυτόν του, φορτώνοντας πάνω του τον πειρασμό. Έτσι όχι μόνο δεν ωφελείται άπ' αυτόν, αλλά και βλάπτεται.

[toula]

ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ: «TIΠΟΤΕ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΥΧΑΙΟ»

Ὁ Γέροντας, καθισμένος κάτω ἀπὸ ἕνα πεῦκο, ἕνα καλοκαιρινὸ ἀπόγευμα, μᾶς μιλοῦσε γιὰ τὴν ἀπεριόριστη ἐμπιστοσύνη ποὺ πρέπει νὰ ἔχουμε στὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ: «Ξέρετε, αὐτὸ ποὺ λέει ἡ Γραφή “καὶ αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς ὑμῶν ἠριθμημέναι εἰσί”, εἶναι πραγματικότητα. Ἔτσι εἶναι.
Τίποτε στὴ ζωή μας δὲν εἶναι τυχαῖο. Ὁ Θεὸς φροντίζει ἀκόμη καὶ γιὰ τὶς πιὸ μικρὲς λεπτομέρειες τῆς ζωῆς μας. Δὲν ἀδιαφορεῖ γιὰ μᾶς, δὲν εἴμαστε μόνοι στὸν κόσμο. Μᾶς ἀγαπᾶ πολύ, μᾶς ἔχει στὸ νοῦ του κάθε στιγμὴ καὶ μᾶς προστατεύει. Πρέπει νὰ τὸ καταλάβουμε αὐτὸ καὶ νὰ μὴ φοβόμαστε τίποτε».

Ρωτούσαμε τὸν Γέροντα Πορφύριο, μετὰ τὴν εἰσβολή, τί θὰ γίνει μὲ τὴν Κύπρο κι ἔλεγε: «Ἂς κάνει ὁ Θεὸς τὴ δουλειά Του». Τὸ ἴδιο ἔλεγε, ὅταν γίνονταν οἱ μεγάλοι σεισμοὶ στὴν Ἑλλάδα κι ἔμενε ἀνεπηρέαστος ἀπὸ τὴν κατάσταση. Ἔλεγε: «Ἐμεῖς νὰ γίνουμε καλοὶ κι ὁ Θεὸς ἂς κάνει ὅ,τι θέλει».
«Σοῦ ἔρχονται φοβίες μερικὲς φορές, ὅπως μοῦ λές, γιατὶ δὲν ἀγαπᾶς πολὺ τὸν Χριστό. Αὐτὸ εἶναι ὅλο. Ἄντε πήγαινε τώρα…»
Ἀνθολόγιο συμβουλῶν Αγίου Πορφυρίου, σελ. 432-433

[toula]

ΙΑΤΡΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΚΩΝ ΛΟΓΙΣΜΩΝ Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ, ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ Η ΝΟΕΡΑ. (ΟΣΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ)

Συμβούλευε λοιπόν,Πνευματικέ,σε εκείνους που δεν έχουν την δύναμη να αντισταθούν στους κακούς λογισμούς,αλλά φοβούνται ακόμα τον νοητό καί αόρατο πόλεμο των λογισμών,καί διαμόνων,καί παθών,να σιωπάσουν όταν τους έρχονται οι εμπαθής λογισμοί,καί να μην αντιλέγουν σε αυτούς με τον καλούμενο αντιρηττικό τρόπο αλλά να καταφεύγουν μόνο στον Θεό νοέρα με την προσευχή, επικαλούμενοι μόνο εκείνου τη βοήθεια. Διότι καί ο θείος Μάξιμος ο εν Κεφ. τριακοστώ της α' εκατόν. των Θεολογικών,τούτο τους συμβουλεύει να κάμουν,λέγοντας:" Τους εστί δειλιώντας τα προς τα πάθη πόλεμον,καί φοβουμένους τη των αοράτων εχθρών επιδρομήν,δεί σιωπάν,τουτέστι τον υπέρ αρετής αντιρρητίκον μη μεταχειρίζεσθαι τρόπον,αλλά παραχωρίν Θεώ δι'ευχής την υπέρ αυτών μέριμναν". Προς την Έξοδο λέγεται:" Κύριος πολεμήσει υπέρ υμών,καί υμείς σιγήσετε"(ιδ' 14). Να καταφεύγουμε στον Θεό δια της προσευχής,όχι μονο δια του λόγου του προφορικού,αλλά ακόμη περισσότερο δια της προσευχής της νοεράς,μιλόντας με την καρδιά,με της καρδιάς ενδιάθετο λόγο,αυτή δε είναι'το να σωπάσουν μεν τον ενδιάθετο καί εσωτερικό λόγο της καρδιάς... από κάθε άλλο λογισμό οι υπό δαιμονικών λογισμών πολεμούμενοι,να δώσουν σε αυτό να μελετά καί να λέει την σύντομη αυτήν καί μονολόγιστη καλούμενη Ευχή:"Κύριε Ιήσου Χριστέ Υιέ του Θεού,Ελέησον με",ο καθένας να μελετά την ευχή αυτή,ο δε νούς να καταβιβάζει την νοερά ενέργεια του μέσα στον καρδιά του,καί να προσέχει νοερά με όλη την δύναμη του παρά του ενδιάθετου λόγου στα λεγόμενα ρήματα της προσευχής,χωρίς να φαντάζεται κανένα άλλο νοητό,αισθητό,καθώς όλοι κοινώς οι θείοι Πατέρες παλαιοί καί νέοι αυτό μας διδάσκουν.

Αυτή η νοερά προσευχή,είναι το μόνο δυνατό,το μόνο βοηθητικό,καί το μόνο νικητίριο άρμα στον νοερό πόλεμο των λογισμών,καί προ πάντως,νοερός είναι ο πόλεμος,νοερά χρειάζονται άρματα για να νικηθεί. Καί κοίτα πως όλα τα αίτια των κακών λογισμών ιατρεύει η μονολόγιστος αυτά προσευχή.: α) γιατί συνηθίζοντας να επιστρέφει στον εαυτό του ο νούς,καί νοερός να συνομιλεί με τον Θεό δια της προσευχής,ούτε αυτά τα αισθητά αγαπά να βλέπει,αλλα καί ούτε τις αισθήσεις του να κινεί,κατ'εκείνο το γνωμικό"ολίγα κινούση την αίσθησιν,η πλείστα την διανοιά χρώμενοι". β) Διότι ο ενδιάθετος λόγος της καρδιάς μελετά πάντοτε καί λέγει την ευχή του "Κύριε Ιησού Χριστέ",πάυει από το να γίνεται όργανο των πνευμάτων της πονηρίας,καί να έχει άλλους ασχρούς λογισμούς, βλάσφημους καί πονηρούς,καί αυτό γιατί η φαντασία είναι η γέφυρα των δαιμόνων,γιατι σμίγουν με την ψυχή,κατά τους Θείους Πατέρες,αυτή,λέγω,καθαρίζεται από κάθε είδωλο εμπαθές,με το να κατεβαίνει στην καρδιά η ενέργεια του νού,γυμνή καί καθαρή από κάθε σχήμα καί είδος φαντασίας,καί με την στενότητα αύτη της καρδιάς τόπου διϋλίζεται αυτή,καί με αυτόν τον τρόπο εκδύνεται,καθώς καί ο όφις από στενούς τόπους διερχόμενος εκδύνεται το παλαιό του δέρμα. γ) Διότι η θερμή που γίνεται μέσα από την καρδιά μας συχνή μελέτη της ιεράς προσευχής,διώχνει καί κατακαίει σαν μύγες τις προσβολές των πονηρών λογισμών,κατά τον εν Θεσσαλονίκης Μέγα Γρηγόριον,διαλύει σαν σύννεφα καί καπνό τα πάθη του λογισμικού μέρους της ψυχής,καί το λαμπρό αυτό και φωτεινό αυτό απεργάζεται,γλυκαίνει καί ειρηνεύει του θυμικού τα πάθη,σκορπίζει τα πάθη του επιθυμητικού,καί όλη αυτήν την αγαπημένη δύναμη τραβάει για τον εαυτό της,καί στην αγάπη του μελετημένου Ιησού Χριστού. δ) Γιατί αυτό το γλυκή καί πράγμα καί όνομα του Ιησού μέσα στην καρδιά παντώς μελετούμενου μαστίζει,πληγώνει,καί διώχνει απο την καρδιά τους δαίμονες,τους αρχηγούς καί δημιουργούς ολών των κακών λογισμών και παθών της ψυχης. Γι αυτό είπε ο θείος Ιωάννης της Κλίμακος"Ιησού ονομάτι μαστίζε πολεμίους". Καί ε') Γιατί η πολυποίκιλη μνήμη των κακών λογισμών,η εκ της παρακοής του Αδάμ προξενήθηκε,απλή γίνεται καί θεραπεύεται μόνο με την συνεχώς μνήμη του Ιησού Χριστού,κατά τον Σιναϊτη Γρηγόριο λέγοντας:" Ιάται την μνήμην κυρίων η θεία παγιωθείσα έμμονος διά προσευχής μνήμη,από του κατά φύσιν εις το υπέρ φύσην ανακραθείσα το πνεύματι"(Κεφ. ξα')

Τι να πολυλογώ; Το γλυκύτατο όνομα του Ιησού συνεχώς,καί κατανυκτικώς,καί με πόθο καί με πίστη μέσα από τα βάθη της καρδιάς μας να τον μελετούμε,αποκοιμήζει όλους τους κακούς λογισμούς,ξυπνάει όλους τους αγαθούς και πνευματικούς λογισμούς, καί πρότερο:" Εξήρχοντο εκ της καρδίας δαιλογισμοί πονηροί,φόνοι, μοιχείαι,πορνείαι,κλοπαί,ψευδομαρτυρίαι,βλασφημίαι,καθώς είπεν ο Κύριος"(Ματ. ιε,19),μετά από όλα αυτά εξέρχονται οι αγαθοί λογισμοί,πνευματίκα νοήματα,λόγοι σοφίας,κρίσεις,ανακρίσεις,καί διακρίσεις καθώς είναι γραμμένο στις Παροιμίες:" Λογισμοί δικαίων κρίματα"(Παρ. ιβ΄5). Έτσι δίδασκε,συμβούλευε,καί παρακινεί τους μετανοούντας,καί όλους τους Χριστιανούς,Πνευματικέ,για να μελετούν παντοτινά μέσα στην καρδιά τους το όνομα του Ιησού Χριστού,με την προσευχή,επειγή η νοερά αυτή καί αδιάλειπτος μέσα απο την καρδιά προσευχή,δεν δώθηκε μόνο στους Καλογήρους καί Μοναχούς,αλλά και σε όλους τους απλούς τους εν τω κόσμω Χριστιανούς. Όπως μάλιστα ο Απόστολος των Εθνών Παύλος προστάζει στους κοσμίκους,καί τους λέγει πάντοτε να προσεύχεστε:" Αδιαλείπτως προσεύχεσθε"(α' Θεσσαλ. ε' 17). Γιατί είναι δυνατόν σε αυτούς παντοτεινά να προσεύχονται,καί 'οταν δουλεύουν,καί όταν τρώγουν καί πίνουν,καί όταν είναι στο σπίτι τους, καί όταν βρίσκονται έξω,καί όταν κάθονται,καί όταν περπατούν'μόνον εάν θέλουν να αφήσουν την πολυλογία τους καί μαζεύσουν τον νού τους στην καρδιά τους.

[toula]

Απόκρισις περί αναξίων αρχόντων
TOY EN ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΣΙΝΑΪΤΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ
Απόκρισις περί αναξίων αρχόντων.[1]

Ερώτησις: Ο Απόστολος Παύλος λέει ότι οι εξουσίες του κόσμου έχουν ταχθή από τον Θεό[2]. Πρέπει λοιπόν να δεχθούμε ότι κάθε άρχοντας ή βασιλεύς ή επίσκοπος προχειρίζεται στο αξίωμα αυτό από τον Θεό;
Απόκρισις: Ο Θεός λέει στον Νόμο: «Θα σας δώσω άρχοντας σύμφωνα με τις καρδιές σας»[3].
Είναι λοιπόν φανερό ότι οι μεν άρχοντες και οι βασιλείς πού είναι άξιοι αυτής της τιμής προχειρίζονται στο αξίωμα αυτό από τον Θεό. Οι άλλοι πάλι πού είναι ανάξιοι προχειρίζονται κατά παραχώρησιν ή και βούλησιν του Θεού σε ανάξιο λαό εξ αιτίας αυτής ακριβώς της αναξιότητός των. Και άκουσε σχετικά μερικές διηγήσεις.

Όταν είχε γίνει βασιλεύς ό Φωκάς ο τύραννος[4] και άρχισε εκείνες τις αιματοχυσίες με τον Βονόσο[5] τον δήμιο, υπήρχε κάποιος μοναχός στην Κωνσταντινούπολη άγιος άνθρωπος, που έχοντας πολλή παρρησία προς τον Θεό, σαν να δικαζόταν με τον Θεό και έλεγε με απλότητα: «Κύριε, γιατί έκανες τέτοιον βασιλέα;» Καί τότε, αφού το έλεγε αυτό για αρκετές ημέρες, του ήλθε φωνή εκ Θεού πού έλεγε: «Διότι δεν βρήκα άλλον χειρότερο».
Υπήρχε και κάποια άλλη πόλις στην περιοχή της Θηβαΐδος πού ήταν γεμάτη παρανομία, της οποίας οι πολίτες διέπρατταν πολλά μιαρά και άτοπα πράγματα. Σ' αυτήν λοιπόν κάποιος άνθρωπος του ιπποδρόμου διεφθαρμένος στο έπακρον απόκτησε ξαφνικά κάποια ψευδοκατάνυξι και πήγε και κουρεύτηκε μοναχός και ντύθηκε το μοναχικό σχήμα. Αλλ' όμως καθόλου δεν σταμάτησε τις πονηρές πράξεις του. Συνέβη λοιπόν να πεθάνη ο επίσκοπος της πόλεως αυτής.

Τότε παρουσιάσθηκε σε κάποιον άγιο άνθρωπο άγγελος Κυρίου και του λέει: «Πήγαινε και προετοίμασε την πόλι, για να χειροτονήσουν επίσκοπο τον πρώην άνθρωπο του ιπποδρόμου».
Πήγε λοιπόν αυτός και έκανε ο,τι του παρηγγέλθη. Αφού λοιπόν χειροτονήθηκε ο προαναφερθείς πρώην ή μάλλον ετι φαυλόβιος, άρχισε με τον νου του να φαντάζεται ότι κάτι είναι και να υψηλοφρονή. Τότε του παρουσιάσθηκε άγγελος Κυρίου και του λέει: «Γιατί υψηλοφρονείς, άθλιε; Σου λέω αλήθεια ότι δεν έγινες επίσκοπος, επειδή ήσουν άξιος για ιεροσύνη, άλλα γιατί αυτής της πόλεως τέτοιος επίσκοπος της άξιζε».
Γι' αυτό λοιπόν, αν ποτέ δεις κάποιον ανάξιο και πονηρό βασιλέα ή άρχοντα ή επίσκοπο, μην απορήσης, μήτε να κατηγορήσης τήν πρόνοια του Θεού. Αλλά μάλλον μάθε απ' αυτό και πίστευε ότι παραδιδόμεθα σε τέτοιους τυράννους εξ αιτίας των ανομιών μας, κι όμως πάλι δεν αφήνουμε τα κακά μας έργα.

1. Ερωτήσεις και αποκρίσεις περί διαφόρων κεφαλαίων εκ διαφόρων προσώπων, Ερώτησις ις', PG 89,476Β-477Α.
2. Ρωμ. ιγ' 1.
3. πρβλ. Ιερεμ. γ' 15
4. Φλάβιος Φυτκάς: αυτοκράτωρ του Βυζαντίου (602-610), περιβόητος για την σκληρότητα και ακο-λασία του.
5. Βονόσος ή Βόνωσος: λογοθέτης (υπουργός) επί Φλαβίου Φωκά.
Περιοδικό Αγιορείτικη Μαρτυρία
Τριμηνιαία Έκδοσις Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου
Τεύχος 7

[toula]

"Πνευματικοί Λόγοι"
Γέροντος Κλεόπα Ηλιέ
Περί αμαρτίας και των 12 βαθμών αυτής
«Το δε κέντρον του θανάτου η αμαρτία» (Α' Κοριν. 15,56).
«Μυρμηκολέων ώλετο παρά το μη έχειν βοράν» (Ιώβ 4,11).

Πριν αρχίσω με ολίγα λόγια σας λέγω ένα παράδειγμα: Έχετε ιδή, όταν κάποτε πάρη φωτιά ένα σπίτι η μία θημωνιά από χόρτο η άχυρο; Εάν συμβή να έχη κάποιος πρόχειρα εκεί ένα λέβητα νερό, μπορεί εύκολα να σβήση την φωτιά, πριν αυτή εξαπλωθή εάν όμως επεκταθή, χρειάζεται πολύς κόπος και πολύ νερό για να κατασταλή. Μάλιστα μερικές φορές είναι αδύνατον να αναχαιτισθή η δύναμις και ορμή της φωτιάς. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με την αμαρτία σε εμάς: Όταν με προσοχή και επαγρύπνησι βλέπουμε τις πρώτες κινήσεις του σατανά για να εισέλθη μέσα στον νου μας η πονηρά σκέψις και επιθυμία και αντιδρούμε νοερά με την επίκλησι του Ονόματος του Χρίστου, αμέσως με σβήση η φλόγα της αμαρτωλής σκέψεως και με απαλλαγή η ψυχή μας από την αιχμαλωσία της. Ενώ, όταν δεν αγρυπνούμε στον κατάλληλο καιρό και δεν επικαλούμεθα τον Θεό με την καρδιά μας, η αμαρτία φυτρώνει στον νου μας, αυξάνεται, όπως το δένδρο, και μας πολεμά με δύναμι για να μας οδηγήση στην απώλεια.
Η συνέχεια του λόγου μας αυτού με αναφέρεται για την αμαρτία και τους βαθμούς εκδηλώσεως αυτής.

Αλλά τί είναι αμαρτία; Η αμαρτία, κατά τις μαρτυρίες των Αγίων Γραφών, είναι: παράβασις του νόμου του Θεού (Ρωμ. 5,13 και Ιακώβ.2,9), η αμαρτία είναι το κέντρον του θανάτου κατά τον απόστολο Παύλο (Α' Κορ. 15,56), είναι έργο του σκότους (Ρωμ. 13,13) και βδέλυγμα ενώπιον του Κυρίου. Είναι καρπός των κακών επιθυμιών (Ιακώβ. 1,15) και έργο του διαβόλου. Κατά το Λευιτικό (15,31) είναι ακαθαρσία και έργο της σαρκός δηλ. μοιχεία, πορνεία, ακαθαρσία, ασέλγεια (Γαλ. 5,19). Ο Θεός βλέπει με μεγάλο μίσος την αμαρτία (Δευτερ. 17,225,16) και η οργή του Θεού έρχεται στους ανθρώπους της αμαρτίας (Λευϊτ. 26, 21-28). Ο ίδιος ο Σωτήρ μας απέθανε επί του σταυρού για τις αμαρτίες μας. Αυτά τα ολίγα χωρία είναι αρκετά για να μας δείξουν τι είναι η αμαρτία.

Ωφέλεια σε εμάς δεν είναι μόνο να γνωρίζουμε τί είναι η αμαρτία, αλλά πρέπει να μάθουμε πώς μας εξαπατά και μας υποδουλώνει και ποιές είναι οι μορφές αναπτύξεως της, όταν εισέρχεται μέσα μας και μέχρι που φθάνει ώστε τελείως να κυρίαρχη μέσα μας και να μας οδηγώ στην πρόσκαιρη και αιώνια καταδίκη. Για την ανεύρεσι αυτού του έργου είναι ανάγκη να θέσουμε την επόμενη ερώτησι: Για ποία άραγε αιτία ονομάζει η Αγία Γραφή τον διάβολο και την αμαρτία «Μυρμηκολέοντα» (Ιώβ 4:11). Την απορία μας επεξηγεί ο θείος πατήρ Νείλος ο Ασκητής, ο οποίος μας φανερώνει ότι ο διάβολος και οποιοδήποτε πάθος ονομάζεται «μυρμηκολέων», επειδή στην αρχή η αμαρτία εμφανίζεται ως μυρμήγκι και στο τέλος ως λέων, εάν δεν προλάβουμε να τον φονεύσουμε εγκαίρως με την προσευχή. Η αμαρτία είναι ένας πονηρός διάβολος, λέγει ο άγιος Εφραίμ ο Σύρος, ο όποιος μας υποκλέπτει σταδιακώς, έως ότου τελείως μας αιχμαλώτιση. Εκείνος όμως, που επαγρυπνεί από την αρχή, τον φονεύει εν όσω είναι ακόμη μηρμήγκι και δεν τον αφήνει να αποκτήση την δύναμι του λέοντος.

Συχνά σας υπενθύμιζα, με την ευκαιρία παρομοίων λόγων μου ότι το θεμελιώδες έργο μας είναι να διακόπτουμε την είσοδο της αμαρτίας διά των αγαθών σκέψεων του νου μας. Αυτό το θείο έργο, κατά τους Αγίους Πατέρας, ονομάζεται νοερά νήψις η φυλακή του νου και γεννάται σε εμάς από τον φόβο του Θεού. Ενώ ο φόβος του Θεού, κατά τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή, γεννάται μέσα μας από την πίστι προς τον Θεό: «Όποιος πιστεύει φοβείται, ενώ όποιος φοβείται αγρυπνεί» (Α' εκατοντας κεφ. περί Αγάπης).

Συνεπώς, αδελφοί μου, μακάριος και τρισμακάριστος είναι ο άνθρωπος που έχει τον θείο φόβο, διότι, κατά την μαρτυρία των Γραφών, λόγω του φόβου του Θεού, κάθε άνθρωπος απομακρύνεται από το κακό (Παροιμ. 8,13). Γι’ αυτό ο προφήτης Δαβίδ λόγω του θείου του φόβου τον ωνόμασε αρχή σοφίας «Αρχή σοφίας φόβος Κυρίου, σύνεσις δε αγαθή πάσι τοις ποιούσιν αυτήν» (Ψαλμ. 110,10). Ενώ ο Σολομών φιλοσόφησε περισσότερο για τον φόβο του Κυρίου, λέγοντας ότι ο φόβος του Κυρίου είναι σχολή της σοφίας, και το βιβλίο της σοφίας Σειράχ λέγει ότι «φόβος Κυρίου δόξα και καύχημα και ευφροσύνη και στέφανος αγαλλιάματος... επιστήμην και γνώσιν συνέσεως εξώμβρησεν και δόξαν κρατούντων αυτήν ανύψωσε» (1, 11-19).

Ο φόβος του Θεού, σύμφωνα με τις γραφικές μαρτυρίες που προανέφερα, γεννά μέσα μας δυνατή πίστι σ’ Αυτόν, η οποία με την σειρά της γεννά την φυλακή του νου η νήψι που μας είναι αναγκαιοτάτη στον αγώνα μας εναντίον των παθών και αμαρτιών μας. Ο άγιος Ησύχιος Ιεροσολύμων μας λέγει ότι η νήψις είναι η οδός για κάθε αρετή και εντολή του Θεού. Εναντίον της νήψεώς μας μάχεται το πάθος της λησμονιάς, όπως γι’ αυτήν μας λέγει ο ίδιος αββάς Ησύχιος, ότι καταραμένη να είναι η λήθη που καταστέλλει την προσοχή, όπως το νερό την φωτιά.
Ο Απόστολος Παύλος μας λέγει ότι να μη δίνουμε τόπο στον διάβολο (Εφ. 4,27), αλλά αυτό το έργο μπορεί να το επιτύχη μόνο εκείνος που μισεί από καρδίας την αμαρτία και εναντιούται στην πρώτη κιόλας εμφάνισί της.

Στην συνέχεια με σας δείξω ποιές είναι οι βαθμίδες της αμαρτίας, αρχίζοντας από την πρώτη:
Η πρώτη βαθμίς της αμαρτίας είναι, όταν κάποιος κάνη το καλό όχι με καλό σκοπό και για την δόξα του Θεού. Αυτό μας το δηλώνη και ο θείος πατήρ Ιωάννης ο Δαμασκηνός όταν λέγη: «ότι το καλό δεν είναι καλό, όταν δεν γίνεται με καλό τρόπο», ενώ ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής λέγει ότι «ο Θεός σ’ όλα τα έργα μας εξετάζει το σκοπό των, δηλ. τα εργαζόμεθα γι’ Αυτόν η για κάποιον άλλον;» Πρέπει να καταλάβουμε ότι αγαθά έργα έχει το σώμα και η ψυχή. Αρετές του σώματος είναι τα διάφορα πνευματικά έργα του, είτε νηστεία, αγρυπνία, ελεημοσύνη και άλλα, ενώ αγαθό έργο της ψυχής λογίζεται πρώτα ο σκοπός με τον οποίον γίνονται τα έργα αυτής. Εάν ο σκοπός είναι καλός και για την δόξα του Θεού, τότε και το έργο είναι ωφέλιμο, ενώ, εάν ο σκοπός είναι πονηρός και το καλό έργο πονηρό γίνεται και χάνει κανείς τον μισθό του από τον Θεό. Ο Απόστολος Παύλος μας λέγει να κάνουμε τα πάντα για την δόξα του Θεού (Α' Θεσ. 4,1). Ενώ ο θείος Μάξιμος λέγει ότι, όταν ακούης την Γραφή να λέγη ότι ο καθένας θα πληρωθή κατά τα έργα του, να γνωρίζης ότι ο Θεός δεν θα πληρώση με δίκαιο μισθό τα έργα των που δεν έγιναν με αγαθό σκοπό. Διότι η κρίσις του Θεού δεν παρατηρεί τα γενόμενα έργα, αλλά τον σκοπό για τον όποιο έγιναν.

Δεύτερη βαθμίς αμαρτίας είναι όταν κανείς δεν εργάζεται τέλεια το αγαθό. Ενα παράδειγμα: Κάποιος προσεύχεται στον Θεό, όχι με τον νου και την καρδιά, αλλά μόνο με το στόμα και τα χείλη, διότι αφήνει να διασκορπίζεται ο νους του στα παρόντα και φθαρτά αυτού του κόσμου. Σ’ ένα τέτοιο άνθρωπο που προσεύχεται εξωτερικά, αρμόζει ο λόγος του προφήτου Ησαΐου, που λέγει ότι, «πολύ πλησίον είσαι Κύριε με το στόμα των, αλλά πολύ μακριά από την καρδιά των» (29,13).
Η όταν κάποιος κάνη ελεημοσύνη όχι με ιδικούς του κόπους, αλλά από αρπαγές και κλοπές. Επίσης όταν κάποιος νηστεύη από φαγητά και ποτά, αλλά όχι και από τις αμαρτίες των αισθήσεων, του νου και της καρδίας. Ο άγιος Εφραίμ ο Σύρος λέγει ότι ο Θεός διέταξε τον Μωϋσή να κατασκευάση κατά τέλειο τρόπο την Σκηνή του Μαρτυρίου, για να διδάξη και εμάς με τέλειο τρόπο να μετανοούμε ενώπιόν Του. Και όπως ο για την θυσία προσφερόμενος αμνός με έπρεπε να είναι άμωμος, χωρίς δηλ. σωματικά ελαττώματα και ασθένειες, έτσι και τα έργα μας να τα επιτελούμε με τέλειο τρόπο.

Η τρίτη βαθμίς της αμαρτίας είναι η προσβολή του κακού λογισμού που πλησιάζει αθόρυβα με εμπαθείς διαθέσεις. Ιδού ένα παράδειγμα: Μία σκέψις γυναικείου προσώπου η χρημάτων η κενοδοξίας η οργής τα όποια προσβάλλουν την καθαρότητα της μνήμης.
Τέταρτη βαθμίς της αμαρτίας είναι ο συνδιασμός, δηλ. η ψυχή μας συνομιλεί ευχαρίστως με τις πονηρές σκέψεις.
Η πέμπτη βαθμίς είναι η νοερά μάχη με τους κακούς λογισμούς, από την οποία εξαρτώνται και οι άλλοι βαθμοί της αμαρτίας. Η ψυχή μετά την συγκατάθεσί της, αρχίζει να ανησυχή και αποφασίζει να αγωνισθή με την παρουσία των καλών λογισμών και προπαντός με την νοερά προς τον Κύριο προσευχή.

Η έκτη βαθμίς της αμαρτίας είναι η συγκατάθεσις που δεν αρκείται πλέον στην συνομιλία με τον λογισμό, αλλά, λόγο φιλαυτίας και εμπάθειας, ενδίδει σ’ αυτόν και ο άνθρωπος τον δέχεται πλέον στον νου του, για να τον πράξη.
Η έβδομη βαθμίς είναι η με τον νου αμαρτία, όπως μας λέγει ο Θείος Μάξιμος: «Όταν ο άνθρωπος συγκατατεθή νοερά να δεχθή την κακή σκέψι, πιέζεται από τον εχθρό να εντυπώση, αυτήν στον νου του τόσο δυνατά, ωσάν να την είχε κάνει και με το έργο». Όταν φθάση ο άνθρωπος σ’ αυτή την κατάστασι, τότε η αμαρτία με τις φαντασίες και κακές παραστάσεις, πατεί σχεδόν στο έδαφος της αναισθησίας και βαδίζει για την προσβολή των σωματικών αισθήσεων, όπως μας φανερώνη ο ίδιος θείος πατήρ, λέγοντας: «Όπως το σώμα έχει ως κόσμημα τα έργα, έτσι και ο νους έχει τις ιδέες. Και όπως το σώμα πορνεύη με το σώμα της γυναικός, έτσι και ο νους πορνεύει με την ιδέα της γυναικός, δηλ. με την μορφή του προσώπου της». Γι’ αυτό ο ίδιος άγιος Μάξιμος μας συμβουλεύει τα έξης: «Μη δέχεσαι τις κακές ιδέες για να μη αναγκάζεσαι να υποχωρής στο κακό και στα έργα αυτού. Διότι, όταν κάποιος δεν αμαρτάνη με τον νου, ούτε με το έργο δεν θα αμαρτήση».

Επίσης πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο πόλεμος είναι δυσκολώτερος απ’ αυτόν που γίνεται με όπλα και άλλα μέσα ανθρώπινα. Ο κίνδυνος της πτώσεως με τον νου μας προσβάλλει ευκόλως και σε οποιοδήποτε χώρο και χρόνο. Εάν, κάποιος, επί παραδείγματι, θελήση να αμαρτήση με τα έργα της πορνείας, πρέπει να τον διευκολύνουν τρεις παράγοντες, οι έξης: ο κατάλληλος τόπος, ο κατάλληλος χρόνος και το όργανο της αμαρτίας, δηλ. το σώμα με το όποιο θέλει να αμαρτήση.

Ενώ στην νοερά αμαρτία κανένας απ’ αυτούς τους παράγοντες δεν χρειάζεται προκειμένου να αμαρτήση, διότι με τον νου μπορούμε να αμαρτάνουμε σε οποιονδήποτε τόπο και χρόνο και όταν ακόμη δεν έχουμε μπροστά μας το προκλητικό της αμαρτίας όργανο με το όποιο θέλουμε να αμαρτήσουμε. Αλλά, όπως φαίνεται, ευκολώτερη και πλέον επιρρεπής είναι η αμαρτία με τον νου μας, διότι την κάνουμε οπουδήποτε ευρισκόμεθα.
Η ογδόη βαθμίς της αμαρτίας είναι η επιτέλεσίς της με το έργο. Όταν κάποιος δεν αγωνισθή, το κατά δύναμι, στις προηγούμενες φάσεις της αμαρτίας και επιτρέψη σ’ αυτήν να τον αιχμαλώτιση νοερά, τότε οδηγείται σταθερά στην εκτέλεσι της αμαρτίας και τελειώνει το έργο ψυχή τε και σώματι. Αυτό συμβαίνει όχι μόνο με την αμαρτία της οποιαδήποτε ακολάστου πράξεως, αλλά και με οποιαδήποτε άλλη, όπως της γαστριμαργίας, της φιλαργυρίας, του φόνου, της μέθης, της κλοπής και άλλων.

Η εννάτη βαθμίς είναι η εξοικείωσις με την αμαρτία. Ένας έμπειρος Πνευματικός μπορεί να εύρη εύκολα, κατά την ώρα της εξομολογήσεως από το στόμα δηλ. του εξομολογουμένου, σε ποιά βαθμίδα της αμαρτίας εκείνος ευρίσκεται. Διότι, εάν, επί παραδείγματι, αυτός τον ερωτήση: «Αδελφέ, γιατί κάνεις το τάδε και το τάδε αμάρτημα; Εκείνος σίγουρα θα του απαντήση: «Πάτερ, μου έγινε συνήθεια και αυτό» (είτε γίνεται λόγος περί πορνείας, κλοπής, ψευδορκίας και άλλης αμαρτίας). Στην περίπτωσι αυτή μόνος του δείχνει το στάδιο της αμαρτίας στο όποιο ευρίσκεται.
Η δεκάτη βαθμίς της αμαρτίας είναι η δημιουργία του πάθους λόγω της μεγάλης συνήθειας. Εδώ, σ’ αυτή την βαθμίδα μπορεί ο κάθε Πνευματικός να γνωρίση από την εξομολόγησι του χριστιανού σε ποιά αμαρτωλή κατάστασι ευρίσκεται, διότι, εάν τον ερωτήση: «Αδελφέ, γιατί δεν εγκαταλείπης αυτή την αμαρτία; Γιατί π.χ. δεν αφήνης την μέθη, το κάπνισμα η οποιοδήποτε άλλο;» Και εκείνος άπαντα: «Δεν μπορώ, πάτερ, διότι με κυρίευσε αυτό το πάθος, δώστε μου μία συμβουλή για να απαλλαγώ από το τάδε ή τάδε αμαρτωλό πάθος». Τότε ο Πνευματικός, μαθαίνοντας ότι αυτός είναι στην πλέον επικίνδυνη και δύσκολη βαθμίδα, πρέπει να επιστρατεύση όλη του την πνευματική τέχνη και επιμέλεια, για να τον απαγκιστρώση από τα δεσμά της αμαρτίας, πράγμα που είναι βεβαίως δυσκολοκατόρθωτο, επειδή η συνήθεια γίνεται σ’ αυτόν δευτέρα φύσις και αναγκάζει τον άνθρωπο να αμαρτάνη είτε το θέλει είτε δεν το θέλει.

Διότι, εφ’ όσον είναι αιχμάλωτος της αμαρτίας και της συνήθειας στο κακό, συγχρόνως είναι και δούλος του διαβόλου. Γι’ αυτό λέγει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης: «Ο ποιών την αμαρτίαν εκ του διαβόλου εστίν, ότι απ’ αρχής ο διάβολος αμαρτάνει» (Α' Ιωάν. 3,8) και άραγε δείχνει με την υποταγή του στην αμαρτία ότι είναι του διαβόλου. Για την δικαία κατάστασι της θλίψεως και τιμωρίας ενός τέτοιου ανθρώπου, η Αγία Γραφή, αναφερομένη σ’ αυτή την φάσι λέγει: «Ο ποιών την αμαρτίαν δούλος εστί της αμαρτίας» (Ιωάν. 8,34).

Η ενδεκάτη βαθμίς της αμαρτίας είναι η απελπισία, η οποία είναι και η χειρότερη από όλες, διότι οδηγεί τον άνθρωπο στον παρόντα και αιώνιο θάνατο. Όταν ο διάβολος υποδούλωση τον άνθρωπο με την αμαρτία μέχρι του βαθμού της συνήθειας, τότε του λέγει στο αυτί: «Βλέπεις, ότι συνήθισες πλέον αυτή την αμαρτία, από την οποία δεν μπορείς να λυτρωθής, διότι θέλοντας και μη την επιτελείς; Οπότε, μη σκέπτεσαι να μετανοήσης και επιστρέψης στον Θεό, διότι από εδώ και στο εξής δεν μπορείς να απαλλαγής απ’ αυτήν, την οποία αγάπησες από την παιδική η νεανική σου ηλικία η επί τόσα χρόνια». Συνεπώς συμβουλεύει τον άνθρωπο να αμαρτάνη πάντοτε, λέγοντας του: «Έτσι και αλλιώς μέχρι τώρα όλα τα έχασες, γι’ αυτό όσο ευρίσκεσαι στην ζωή αυτή, κύτταξε να άπολαύσης την αμαρτία, την οποία εσυνήθισες και από την οποία, όπως βλέπης, δεν μπορείς να σωθής». Έτσι λοιπόν, με την ρομφαία της απελπισίας τον αποκόπτει από την ελπίδα της σωτηρίας της ψυχής του. Και εάν είναι ο άνθρωπος μορφωμένος, τον διδάσκει ο πονηρός να αναβάλλη την επιστροφή του στον Θεό και την εγκατάλειψι της αμαρτίας, λέγοντας του: «Μήν αφήνης την αμαρτία τώρα, διότι έχεις ακόμη καιρό». Αλλά και αυτή η συμβουλή του διαβόλου αποσκοπεί για να στερεώση τον άνθρωπο, όσο γίνεται περισσότερο, στην θανατηφόρο συνήθεια της αμαρτίας, επειδή γνωρίζει ο πονηρός εχθρός μας, ότι αυτοί που δεν εγκαταλείπουν σήμερα την αμαρτία, αργότερα είναι ακόμη δυσκολώτερο να την εγκαταλείψουν. Όπως λέγουν και οι Άγιοι Πατέρες, η αμαρτία ομοιάζει με ένα καρφί που το καρφώνει κάποιος σε ένα σκληρό ξύλο. Εάν το εκτύπησε ελαφρά, μπορεί εύκολα να το βγάλη, ενώ εάν το εκτύπησε δυνατά, με πολλή δυσκολία με μπορέση να το βγάλη. Συνεπώς, κανείς ας μη εξαπατάται διότι, εάν δεν εγκαταλείψη σήμερα την αμαρτία στην οποία αιχμαλωτίζεται, αργότερα δεν θα μπορέση να την αποβάλη. Όσο παλαιώνει η αμαρτία μέσα μας, τόσο δυσκολώτερα στο μέλλον μπορούμε να την εκριζώσουμε. Και όσο περισσότερες φορές κάνει ο άνθρωπος την αμαρτία, τόσο και ο διάβολος τον πολεμά με αυτήν για να τον ρίξη στην απελπισία, από την οποία δεν μπορεί πλέον να επιστρέψη στον Θεό.

Εάν δεν προλάβη να εξομολογηθή στον Πνευματικό, οδηγείται κατ’ ευθείαν, χωρίς χρονοτριβή στην δωδεκάτη βαθμίδα της αμαρτίας που είναι η αυτοκτονία, ο φοβερώτερος σωματικός και πνευματικός θάνατος, όπως του προδότου Ιούδα. Αφού έκανε την προδοσία του Σωτήρος μας ο Ιούδας, αντί να επιστρέψη με βαθειά μετάνοια και να κλαύση με στεναγμούς, όπως ο Απόστολος Πέτρος, απελπίσθηκε τελείως, έριξε τα αργύρια στον ναό και κρεμάσθηκε.
Λοιπόν, πατέρες και αδελφοί, εμνημονεύσαμε σ’ αυτό τον λόγο μας εν συντομία για τις 12 βαθμίδες της αμαρτίας. Πριν ομιλήσουμε γι’ αυτές, παρουσιάσαμε μερικές μαρτυρίες από την Γραφή και τους Πατέρας για τον φόβο του Θεού και την νοερά νήψι διότι όποιος έχει τον φόβο του Θεού και αγρυπνεί στην πρώτη εμφάνιση του πονηρού λογισμού, οπλίζεται με την αγία προσευχή και λυτρώνεται με μεγάλη ευκολία από την δουλεία της αμαρτίας. Όποιος δεν θέλει να γρηγορή και εξουδενώνη ενωρίς την αμαρτία, ενώ ακόμη είναι σαν το μυρμήγκι, με φθάση, όπως είπα και στην αρχή, να πολεμά με λέοντα, από τον όποιο είναι πιο δύσκολο να λυτρωθή κανείς.

Εν κατακλείδι αυτού του λόγου μου σάς λέγω ακόμη: Μακαρία είναι εκείνη η ψυχή η οποία φοβείται τον Θεό και σε κάθε καιρό και τόπο φυλάγει τον νου και την καρδιά της από τους αμαρτωλούς λογισμούς με την βοήθεια της ιεράς προσευχής και του μίσους κατά της αμαρτίας.
Και πάλι, μακάριος να είναι ο Πνευματικός εκείνος πατήρ, που εργάζεται την σωτηρία των ψυχών και κατορθώνει να αντιλαμβάνεται στο μυστήριο της εξομολογήσεως σε ποιό στάδιο της αμαρτίας ευρίσκεται ο εξομολογούμενος, ώστε κατόπιν με όλη την πείρα και πνευματική τέχνη του να τον επαναφέρη στον δρόμο του Θεού.

Ας μη ξεχνάμε ότι οι χειρότερες μορφές της αμαρτίας που θέλουν μεγάλη προσοχή είναι τρεις: Η συνήθεια της αμαρτίας, η αιχμαλωσία και η απελπισία, η οποία πλησιάζει τα όρια της τελείας εγκαταλείψεως και από όπου ο άνθρωπος πίπτει στα βάθη της κολάσεως με την αυτοκτονία, πέραν από την οποία δεν υπάρχει σωτηρία. Είθε όλοι μας να λυτρωθούμε από τέτοιες δυσάρεστες καταστάσεις με το έλεος του Παναγάθου Θεού και Σωτήρος ημών Χριστού, με τις πρεσβείες της Μητρός Αυτού Αειπαρθένου Μαρίας και πάντων των Αγίων Του. Αμήν.

Ιερομονάχου Κλεόπα Ηλιέ
«Πνευματικοί Λόγοι»
εκδ. Ορθόδοξη Κυψέλη»
Θεσσαλονίκη 1992