Η αγιογραφία είναι εκκλησιαστικό διακόνημα

Οτι έχει σχέση με την Αγιογραφία και τους Αγιογράφους.

Συντονιστές: konstantinoupolitis, Συντονιστές

Απάντηση
crux
Τακτικό Μέλος
Τακτικό Μέλος
Δημοσιεύσεις: 53
Εγγραφή: Δευ Σεπ 12, 2005 5:00 am

Η αγιογραφία είναι εκκλησιαστικό διακόνημα

Δημοσίευση από crux »

Η αγιογραφία, σαν εκκλησιαστικό διακόνημα, έχει μυστικές διαστάσεις εντελώς απρόσιτες σε ανθρώπους που έχουν επιστημονική κατάρτιση. Θα αναφέρω ένα παράδειγμα από τις προσωπικές μου εμπειρίες από τον Άθωνα.

Σε μια μοναστική αδελφότητα , που για εργόχειρο είχε την αγιογραφία, παρουσιάστηκε πρόβλημα, όταν αρρώστησε ένας αγιογράφος και οι εικόνες έπρεπε εξάπαντος να παραδοθούν την επόμενη μέρα. Ο ηγούμενος της συνοδείας φώναξε το μάγειρα και του είπε να αφήσει την κουζίνα και να πάει να βοηθήσει στην ζωγραφική των εικόνων. Ο αδελφός έκανε υπακοή, άφησε την κουτάλα, έβαλε μετάνοια στον ηγούμενο και κατευθύνθηκε προς το εργαστήρι ανταλλάσσοντας την κουτάλα με το πινέλλο. Κάθισα από πίσω του και παρατηρούσα τι θα κατάφερνε να ζωγραφίσει. Έπρεπε να ζωγραφίσει χρυσοκοντυλιές στο ένδυμα του μικρού Χριστού. Ίδρωνε, σκούπιζε το μέτωπο του με την ποδιά και επιχειρούσε να τραβήξει μια ευθύγραμμη σπαθωτή πινελιά πάνω στο γόνατο του χριστού. Με την κουτάλα τα πράγματα ήταν τόσο εύκολα. Με τον λεπτό μακρύτριχο πινέλο όμως το πράγμα ήταν γόρδιος δεσμός. Μετακινούσε συνέχεια τα γυαλιά του, σαν να έφταιγαν αυτά, και έκανε πύρινες προσευχές να βάλει ο Θεός το χέρι Του. Τι σχέση μπορεί να έχουν τα αλάδωτα φασόλια με τις χρυσοκοντυλιές στα γόνατα; Κι όμως δεν αρνήθηκε, δεν είπε « εγώ δεν ξέρω από πινέλα, αυτό είναι δικό σας πρόβλημα ». Ήταν γνήσιος μοναχός και δεν ήθελε να τοποθετήσει τη δική τ5ου διάκριση πάνω από την διάκριση του Γέροντα του, όπως διδάσκει και ο Άγιος Ιωάννης ο της Κλίμακος : « Πάλαιε πλανάν σου την διάκρισιν ». Δηλαδή, πάλευε να ειρωνεύεσαι τη δική σου διάκριση και να λες ότι η αληθινή διάκριση είναι εκείνη των Πατέρων σου. Έτσι και ταπεινοφροσύνη θα κερδίσεις και το δαίμονα που προσπαθεί να σε διώξει από την Μονή θα εμπαίξεις.

‘Ένα τέταρτο της ώρας έκανε εκείνος ο αθλητής μάγειρας να τραβήξει μια χρυσοκοντυλιά. Κάθε φορά που έκανε επίθεση κραδαίνοντας το πινέλο σαν κοντάρι, κατάφερνε να τραβήξει ένα δυο χιλιοστά της γραμμής. Σκούπιζε τον ιδρώτα, ακουμπο΄ύσε την πλάτη στο κάθισμα παίρνοντας βαθειά ανάσα. Οργάνωνε δεύτερη επίθεση, επικαλούμενος την ευχή του ηγουμένου του και, σίγουρος ότι θα γίνει το θαύμα, κέρδιζε δυο χιλιοστά της γραμμής.

Ο αγώνας ήταν άνισος, αλλά για μένα μια μυστική θύρα από όπου φάνηκε μια άλλη διάσταση της αγιογραφίας. Μέχρι τότε έβλεπα μόνο την καλλιτεχνική της διάσταση. Με τον αθλητή μάγειρα η εικόνα έγινε γήπεδο, τόπος εξάσκησης των αρετών, εισητήριο για τον παράδεισο, παλαίστρα εναντίον των παθών της ανυπακοής και της υπερυφάνειας, αιτία απόκτησης των αρετών της υπακοής, της μεγάλης πίστης, της ταπεινοφροσύνης, της υπομονής και της ανδρείας. Φάνηκε, δηλαδή, ο παιδαγωγικός χαρακτήρας της εικόνας. Από τότε δεν πρόσεχα πρώτα την καλλιτεχνική αξία της εικόνας αλλά την μυστική. Αν έχει αποτυπωθεί, δηλαδή, η αρετή της υπομονής, της προσοχής, που αφήνουν τα σημάδια τους επάνω στην εικόνα. Μπορεί μια εικόνα να έχει μηδαμινή καλλιτεχνική αξία, όμως μπροστά στα μάτια του Χριστού να είναι ότι πιο πολύτιμο υπάρχει στοπ ζωγραφικό χώρο : ο καρπός μιας άθλησης, μιας μίμησης Χριστού, μιας δεύτερης κένωσης ποπυ οδήγησε σε δεύτερη σταύρωση. Η αγιογραφία με δίδαξε ότι τότε η τέχνη γίνεται αθάνατη, όταν πρώτα σταυρωθεί και ύστερα αναστηθεί. « Θάνατος αυτής ουκέτι κυριεύει ».

Η αγιογραφία λοιπόν, έχει παιδαγωγικό χαρακτήρα για την απόκτηση αρετών στο μοναστικό χώρο, στον οποίο αποτελεί κατεξοχήν εργόχειρο, διακονούμενο από ανθρώπους της προσευχής και της εγκράτειας.

Απόσπασμα από το βιβλίο « Η τεχνική της αγιογραφίας - Ιωάννου Χαριλάου Βράνου »
( Εκδόσεις – γραφικές τέχνες ‘ΕΛΠΙΔΑ’ )
Εικόνα
Απάντηση

Επιστροφή στο “Αγιογραφία”