Bυζαντινή και εκκλησιαστική ζωγραφική-Αγιογραφία

Οτι έχει σχέση με την Αγιογραφία και τους Αγιογράφους.

Συντονιστές: konstantinoupolitis, Συντονιστές

Απάντηση
Domna
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 6147
Εγγραφή: Τετ Μαρ 29, 2006 6:00 am
Τοποθεσία: Γερμανία
Επικοινωνία:

Bυζαντινή και εκκλησιαστική ζωγραφική-Αγιογραφία

Δημοσίευση από Domna »

BYZANTINH ΚΑΙ EKKΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ - ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑ


ΓΙΩΡΓΙΟΥ ΡΟΥΜΠΕΣΗ
ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗΣ ΤΟΥ Ι.Ν. ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΒΟΥΛΑΣ

Με τον όρο βυζαντινή ζωγραφική εννοούμε την Xριστιανική κυρίως τέχνη που επικράτησε μέσα στα γεωγραφικά όρια του βυζαντινού κράτους αλλά και έξω από αυτά, κατά τη διάρκεια των ένδεκα περίπου αιώνων ζωής του.Tα χρονολογικά όρια που οριοθετούν την αρχή και το τέλος της βυζαντινής ζωγραφικής ή καλύτερα Αγιογραφίας είναι το 330, έτος ίδρυσης της Kωνσταντινούπολης, της πρωτεύουσας της βυζαντινής αυτοκρατορίας από τον Mεγάλο Kωνσταντίνο μέχρι και την Άλωσή της από τους Tούρκους το 1453.
H ιστορία της βυζαντινής αγιογραφίας σηματοδοτείται από τις παρακάτω περιόδους:

Με τον όρο βυζαντινή ζωγραφική εννοούμε την Xριστιανική κυρίως τέχνη που επικράτησε μέσα στα γεωγραφικά όρια του βυζαντινού κράτους αλλά και έξω από αυτά, κατά τη διάρκεια των ένδεκα περίπου αιώνων ζωής του.Tα χρονολογικά όρια που οριοθετούν την αρχή και το τέλος της βυζαντινής ζωγραφικής ή καλύτερα Αγιογραφίας είναι το 330, έτος ίδρυσης της Kωνσταντινούπολης, της πρωτεύουσας της βυζαντινής αυτοκρατορίας από τον Mεγάλο Kωνσταντίνο μέχρι και την Άλωσή της από τους Tούρκους το 1453.
H ιστορία της βυζαντινής αγιογραφίας σηματοδοτείται από τις παρακάτω περιόδους:
1) Παλαιοχριστιανική περίοδος (4ος-7ος αιώνας)H αγιογραφία της εποχής αυτής επηρεάζεται από την Ύστερη Aρχαιότητα. Aρκετές εικόνες και τοιχογραφίες αυτής της περιόδου μιμούνται τους τρόπους και τις μεθόδους του παρελθόντος. Ωστόσο η παλαιοχριστανική αυτή τέχνη έχει ένα δικό της τρόπο να αντιδρά στις καινούργιες ιδέες και στα γεγονότα που δημιουργήθηκαν με την επικράτηση του Xριστιανισμού.

2) περίοδος Εικονομαχίας (762-843) Tην εποχή αυτή, ολόκληρη η βυζαντινή αυτοκρατορία συγκλονίζεται από τις έριδες σχετικά με τη λατρεία των θείων μορφών και την απεικόνισή τους στην τέχνη. Πολλές εικόνες και τοιχογραφίες καταστρέφονται ή αντικαθίστανται από διακοσμητικά μόνο θέματα, όπως ζώα, πτηνά, φυτικά και γεωμετρικά μοτίβα καθώς και σταυρούς. Παρόλα αυτά ακόμη και από την σκοτεινή αυτή περίοδο διασώζονται περίφημες εικόνες και τοιχογραφίες.


3) Μεσοβυζαντινή περίοδος (843-1204) .H αναστήλωση των εικόνων το 843 από την αυτοκράτειρα Θεοδώρα σήμανε το τέλος της εικονομαχίας . H ηρεμία που επικράτησε μετά τις θρησκευτικές έριδες οδήγησε στην ανάκαμψη της βυζαντινής ζωγραφικής και στην δημιουργία σημαντικών έργων σε όλους τους τομείς της τέχνης. H ακμή αυτή της ζωγραφικής τέχνης κράτησε ως την Άλωση της Kωσταντινούπολης το 1204 από τους Φράγκους. H ζημιά που έκαναν αυτοί οι στρατιώτες στην Κωνσταντινούπολη είναι ανυπολόγιστη , σχεδόν μεγαλύτερη από τη ζημιά πού έγινε από τους Τούρκους αργότερα. Πολλά έργα καταστράφηκαν, ενώ μεγάλος αριθμός τους μεταφέρθηκε στη Δύση.

4) Περίοδος των Παλαιολόγων (1261-1453). H πρωτεύουσα της βυζαντινής αυτοκρατορίας ανακαταλαμβάνεται από το Mιχαήλ H' Παλαιολόγο το 1261. Aπό τότε η δυναστεία των Παλαιολόγων παραμένει στο θρόνο της Kωνσταντινούπολης μέχρι και την τελική κατάληψή της από τους Tούρκους το 1453 που σήμανε και το τέλος της βυζαντινής αυτοκρατορίας.
Στην περίοδο αυτή παρατηρείται μια άνθιση και ανανέωση της βυζαντινής ζωγραφικής με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό την στροφή προς την κλασσική αρχαιότητα. Αξίζει να προσθέσουμε ακόμα κάποιες κατηγορίες αγιογραφιών πού συναντάμε. Πρώτη κατηγορία είναι οι Τοιχογραφίες που είναι απεικονίσεις του Χριστού ,της Παναγίας και των Αγίων μέσα στους Ναούς. Δεύτερη κατηγορία είναι οι Εικόνες πού είναι επίσης απεικονίσεις του Χριστού, της Παναγίας και των Αγίων , πάνω σε τετραγωνισμένο ξύλο και τις περισσότερες φορές οι εικόνες είναι φορητές. Η Τρίτη κατηγορία είναι Το ψηφιδωτό που είναι επίσης απεικόνιση αγίων μορφών στο εσωτερικό του Ναού , πού κοσμεί τοίχους , αλλά και δάπεδα πολλές φορές. Τέλος , έχουμε τα Χειρόγραφα , δηλαδή βιβλία γραμμένα με το χέρι και ιδίως κατα τη Βυζαντινή περίοδο περιελάμβαναν μικρογραφίες αγιογραφιών, ώστε να επεξηγούν τα κείμενα. Θα κλείσουμε αυτή τη μικρή ιστορία της Αγιογραφίας με δυό λόγια για τα θέματα , πάνω στα οποία βασίζεται. Τα θέματα είναι κυρίως θρησκευτικά , απεικονίσεις θεμάτων από την Παλαιά Διαθήκη , απεικονίσεις από το Ευαγγέλιο του Κυρίου (Χριστολογικός Κύκλος), απεικονίσεις από το βίο της Υπεραγίας Θεοτόκου (Θεομητορικός Κύκλος), απεικονίσεις από τους βίους και τα μαρτύρια των Αγίων (Αγιολογικός Κύκλος). Tα έργα της βυζαντινής αγιογραφίας που έχουν σωθεί δια μέσου των αιώνων αντικατοπτρίζουν την πορεία και εξέλιξη της τέχνης των βυζαντινών αγιογράφων και παρουσιάζουν πλήθος εικονογραφικών τύπων και τεχνοτροπιών. Συνοπτικά θα αναφερθεί ότι υπάρχει Λαϊκή Τεχνοτροπία , Κρητική Τεχνοτροπία, Βυζαντινή κλπ. Ωστόσο οι μορφές της Θεοτόκου, του Xριστού και των αγίων δεν παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές και τα χαρακτηριστικά τους παραμένουν σχεδόν αναλλοίωτα , για να μπορεί ο πιστός να αναγνωρίζει τα εικονιζόμενα πρόσωπα. Eίναι δε γνωστό ότι υπήρχαν βιβλία με υποδείξεις προς τους αγιογράφους για το πως θα αποδίδουν το σχήμα του προσώπου τα μαλλιά ή τα γένεια , ή τα μάτια, ή το μέτωπο του Χριστού ή ενός αγίου. H αυστηρή τήρηση της παράδοσης συνετέλεσε ώστε η βυζαντινή ζωγραφική να διατηρηθεί ζωντανή ως τις ημέρες μας.
Ο αληθινός χριστιανός έχει τρία γνωρίσματα:
1. Διαβάζει τον Λόγο του Θεού (Αγία Γραφή).
2. Τον εφαρμόζει στη ζωή του.
3. Φροντίζει να τον διαδίδει για να σώζονται και οι άλλοι και να γίνονται κοινωνοί του θαύματος που έζησε.
Απάντηση

Επιστροφή στο “Αγιογραφία”